Φον ντερ Λάιεν: Πλαφόν μόνο αν διακοπεί η ροή ρωσικού αερίου – Τα άμεσα μέτρα προσωρινά και από την «εργαλειοθήκη»…

Το νέο πακέτο προτάσεων της Κομισιόν για την ενεργειακή ασφάλεια και τον έλεγχο των τιμών παρουσίασαν οι Βρυξέλλες. Η Επιτροπή σε ανακοίνωσή της καλεί τα κράτη-μέλη να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν την εργαλειοθήκη της για τις τιμές ενέργειας, η οποία περιλαμβάνει μέτρα για τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας που πληρώνουν οι Ευρωπαίοι καταναλωτές.

Επιπλέον, μια σειρά από βραχυπρόθεσμα μέτρα τίθενται στη διάθεση των κρατών-μελών και μπορούν να χρησιμοποιηθούν τώρα και κατά την επόμενη περίοδο θέρμανσης.

Στις αγορές φυσικού αερίου:

• Δυνατότητα για τα κράτη-μέλη να επεκτείνουν προσωρινά τη ρύθμιση των τιμών τελικού καταναλωτή σε ένα ευρύ φάσμα πελατών, συμπεριλαμβανομένων των νοικοκυριών και της βιομηχανίας.
• Προσωρινοί «διακόπτες» και έκτακτα μέτρα ρευστότητας για την υποστήριξη της αποτελεσματικής λειτουργίας των αγορών εμπορευμάτων, με πλήρη τήρηση των διατάξεων για τις κρατικές ενισχύσεις.
• Χρήση της Ενεργειακής Πλατφόρμας της ΕΕ για τη συγκέντρωση της ζήτησης φυσικού αερίου, τη διασφάλιση ανταγωνιστικών τιμών φυσικού αερίου μέσω εθελοντικών κοινών αγορών και τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Επιλογές παρέμβασης στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας για τα κράτη-μέλη:

• Η δυνατότητα ανακατανομής εξαιρετικά υψηλών εσόδων (τα λεγόμενα ουρανοκατέβατα κέρδη) για τη στήριξη των καταναλωτών επεκτείνεται για να καλύψει την επόμενη περίοδο θέρμανσης.
• Επιπλέον, τα έσοδα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση της υποστήριξης των καταναλωτών.
• Προσωρινή επέκταση των ρυθμιζόμενων τιμών λιανικής για την κάλυψη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
• Για τις περιοχές με πολύ περιορισμένη διασύνδεση, η δυνατότητα εισαγωγής επιδοτήσεων για το κόστος των καυσίμων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να μειωθούν οι τιμές, υπό τον όρο ότι έχουν σχεδιαστεί κατά τρόπο συμβατό με τις Συνθήκες της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την απουσία περιορισμών στις διασυνοριακές εξαγωγές, την τομεακή νομοθεσία και τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Μέτρα της ΕΕ σε περίπτωση πλήρους διακοπής της παροχής αερίου

Σε περίπτωση πλήρους διακοπής της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου, ενδέχεται να χρειαστούν περαιτέρω έκτακτα μέτρα για τη διαχείριση της κατάστασης. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη-μέλη να επικαιροποιήσουν τα σχέδια έκτακτης ανάγκης τους, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις που έχουν εκδοθεί.

Η Επιτροπή θα διευκολύνει τη δημιουργία ενός συντονισμένου σχεδίου μείωσης της ζήτησης της ΕΕ με προληπτικά εθελοντικά μέτρα περικοπής, ώστε να είναι έτοιμα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Σε πνεύμα αλληλεγγύης, τα λιγότερο επηρεαζόμενα κράτη-μέλη θα μπορούσαν να μειώσουν τη ζήτηση φυσικού αερίου προς όφελος των περισσότερο επηρεαζόμενων κρατών-μελών.

Επιπρόσθετα σε αυτά τα μέτρα, ενδέχεται να είναι απαραίτητο ένα διοικητικό ανώτατο όριο τιμών (πλαφόν) για το φυσικό αέριο σε επίπεδο ΕΕ, ως απάντηση σε μια πλήρη διακοπή του εφοδιασμού. Εάν εισαχθεί, αυτό το ανώτατο όριο θα πρέπει να περιορίζεται στη διάρκεια της έκτακτης ανάγκης της ΕΕ και δεν θα πρέπει να θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα της ΕΕ να προσελκύει εναλλακτικές πηγές προμήθειας φυσικού αερίου και LNG για αγωγούς και να μειώνει τη ζήτηση.

Σχεδιασμός αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για το μέλλον

Η πρόσφατη έκθεση του ACER καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι θεμελιώδεις αρχές του σχεδιασμού της αγοράς αποφέρουν σημαντικά οφέλη στους καταναλωτές. Σημειώνει επίσης ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την καλύτερη προστασία των καταναλωτών και την παροχή προσιτής ηλεκτρικής ενέργειας, για να γίνει η αγορά πιο εύρωστη και ανθεκτική σε μελλοντικούς κραδασμούς και να ευθυγραμμιστεί περαιτέρω με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θέτει ορισμένα ζητήματα που πρέπει να μελετηθούν για τη βέλτιστη μελλοντική λειτουργία της αγοράς. Αυτά περιλαμβάνουν μέσα βασισμένα στην αγορά για την προστασία των καταναλωτών από την αστάθεια των τιμών, μέτρα που ενισχύουν την ανταπόκριση στη ζήτηση και προωθούν μεμονωμένα συστήματα ιδιοκατανάλωσης, κατάλληλα επενδυτικά μηνύματα και πιο διαφανή εποπτεία της αγοράς. Με βάση την ανάλυση που παρουσιάστηκε σήμερα, η Επιτροπή θα ξεκινήσει μια διαδικασία εκτίμησης επιπτώσεων σχετικά με πιθανές προσαρμογές στον σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Φον ντερ Λάιεν: Κινητοποιούμε 300 δισ. ευρώ

Ο πόλεμος του Πούτιν αναστατώνει την παγκόσμια αγορά ενέργειας, τόνισε η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σημείωσε ότι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι ο πιο γρήγορος και φθηνός τρόπος αντιμετώπισης της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης. «Ως εκ τούτου, θα αυξήσουμε τον στόχο ενεργειακής απόδοσης της ΕΕ για το 2030 από 9% σε 13%. Και αυξάνουμε τον στόχο του 2030 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας της ΕΕ από 40% σε 45%», υπογράμμισε.

Παράλληλα, μίλησε για πρόταση της επιτάχυνσης των διαδικασιών αδειοδότησης για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συναφείς υποδομές, αλλά και πρόταση υποχρέωσης ηλιακής στέγης για εμπορικά και δημόσια κτίρια έως το 2025 και για νέα κτίρια κατοικιών έως το 2029.

«Γνωρίζουμε ότι όταν η Ευρώπη ενεργεί από κοινού έχει μεγαλύτερη επιρροή. Οι ηγέτες των κυβερνήσεων της ΕΕ των 27 συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια πλατφόρμα για την κοινή αγορά αερίου, LNG και υδρογόνου. Ως μέρος του σχεδίου μας REPowerEU, προτείνουμε μια επιχειρησιακή πορεία προς τα εμπρός, με κοινό μηχανισμό προμηθειών και κοινή προσέγγιση στις προμηθεύτριες χώρες. Με αυτό τον τρόπο, μπορούμε να εξασφαλίσουμε την εισαγωγή ενέργειας που χρειαζόμαστε χωρίς ανταγωνισμό μεταξύ των κρατών-μελών μας», υπογράμμισε η πρόεδρος της Επιτροπής, επισημαίνοντας ότι αυτά απαιτούν τεράστιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις.

«Κινητοποιούμε κοντά στα 300 δισ. ευρώ. Περίπου 72 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 225 δισ. ευρώ σε δάνεια», είπε. Επιπροσθέτως, αναφέρθηκε και στην άμυνα της ΕΕ. «Το ίδιο πρέπει να κάνουμε και στην άμυνα. Τα κράτη-μέλη ανακοίνωσαν επιπλέον 200 δισεκατομμύρια ευρώ για αμυντικές δαπάνες τα επόμενα χρόνια», σημείωσε.

«Εμείς πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα χρήματα δαπανώνται με συντονισμένο τρόπο», είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σημειώνοντας ότι «η Ευρώπη έχει αναγνωριστεί τόσο από την ΕΕ όσο και από το ΝΑΤΟ».

«Ζητάμε κοινή προμήθεια γιατί είναι καλύτερα επιχειρησιακά για τις ένοπλες δυνάμεις, οικονομικά και βιομηχανικά», προσέθεσε. Tέλος, η πρόεδρος της Επιτροπής έκανε λόγο για δημιουργία Task Force με τα κράτη-μέλη για τον συντονισμό της άμεσης αναπλήρωσης και ανάγκες προμηθειών στον συγκεκριμένο τομέα.