Financial Times: ΗΠΑ, Βρετανία και Τουρκία θα εξαιρεθούν από τις αγορές όπλων της ΕΕ – «Παράθυρο» για Patriot

Οι εταιρείες παραγωγής όπλων από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία θα αποκλειστούν από το χρηματοδοτικό εργαλείο των 150 δισ. ευρώ που προορίζεται για τη χρηματοδότηση αμυντικών δαπανών της ΕΕ, εκτός εάν οι συγκεκριμένες χώρες υπογράψουν συμφωνίες άμυνας και ασφάλειας με τις Βρυξέλλες, , δήλωσαν αξιωματούχοι την Τετάρτη, σύμφωνα με τους Financial Times.

Το Ταμείο που θα αξιοποιήσουν τα κράτη – μέλη για εξοπλιστικές δαπάνες θα είναι ανοιχτό μόνο σε αμυντικές εταιρείες της ΕΕ και σε εκείνες από τρίτες χώρες που έχουν υπογράψει αμυντικές συμφωνίες με το ευρωπαϊκό μπλοκ.

Θα αποκλείει επίσης οποιαδήποτε προηγμένα οπλικά συστήματα στα οποία μια τρίτη χώρα είχε «αρχή σχεδιασμού» -περιορισμούς στην κατασκευή ή χρήση συγκεκριμένων εξαρτημάτων- ή έλεγχο στην ενδεχόμενη χρήση του, πρόσθεσαν οι αξιωματούχοι.

Το μέτρο θα εξαιρέσει το αντιαεροπορικό σύστημα Patriot, κατασκευάζεται από την RTX, και άλλα οπλικά συστήματα των ΗΠΑ για τα οποία η Ουάσιγκτον θέτει περιορισμούς για το πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν.

Η απόφαση είναι μια νίκη για τη Γαλλία και άλλες χώρες που έχουν απαιτήσει μια προσέγγιση «Αγοράστε Ευρωπαϊκά», εν μέσω φόβων για τη αξιοπιστία των ΗΠΑ ως αμυντικού εταίρου και προμηθευτή που πυροδότησε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.

Τουλάχιστον το 65% του κόστους των προϊόντων θα πρέπει να δαπανηθεί στην ΕΕ, τη Νορβηγία και την Ουκρανία. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν θα μπορούσαν να δαπανήσουν τα χρήματα σε προϊόντα «όπου μπορεί να υπάρξει έλεγχος για τη χρήση ή τον προορισμό αυτού του όπλου».

Το Ηνωμένο Βασίλειο άσκησε σκληρές πιέσεις για να συμπεριληφθεί στην πρωτοβουλία, δεδομένου του βασικού του ρόλου στον «συνασπισμό των προθύμων» με στόχο την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της ηπείρου. Οι αμυντικές εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου, συμπεριλαμβανομένων των BAE Systems και Babcock International, είναι βαθιά ενσωματωμένες στην αμυντική βιομηχανία χωρών της ΕΕ όπως η Ιταλία και η Σουηδία.

Εάν τρίτες χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία θέλουν να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία, θα πρέπει να υπογράψουν μια εταιρική σχέση άμυνας και ασφάλειας με την ΕΕ, δήλωσαν αξιωματούχοι.

Οι συνομιλίες μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών για ένα τέτοιο σύμφωνο έχουν ξεκινήσει, αλλά έχουν γίνει ιδιαίτερα περίπλοκες μετά από αιτήματα για μια ευρύτερη συμφωνία ΕΕ-Βρετανίας που θα περιλαμβάνει επίσης αμφιλεγόμενα ζητήματα όπως τα αλιευτικά δικαιώματα και η μετανάστευση.

Ο αποκλεισμός του Ηνωμένου Βασιλείου και της Τουρκίας θα δημιουργήσει μεγάλους πονοκεφάλους στις μεγάλες ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες με στενούς δεσμούς με παραγωγούς ή προμηθευτές σε αυτές τις αγορές.

Ερωτηθείς για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με τους κανόνες για το νέο Ταμείο της ΕΕ την Τρίτη, ένας Βρετανός αξιωματούχος είπε: «Είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε μαζί για την ευρωπαϊκή άμυνα προς το συμφέρον της ευρύτερης ευρωπαϊκής ασφάλειας, για να αποτρέψουμε τον κατακερματισμό στις ευρωπαϊκές αμυντικές αγορές και να δημιουργήσουμε νομικές δομές που θα επιτρέψουν στα κράτη-μέλη να συνεργαστούν με τρίτες χώρες».

Η κίνηση θα προκαλέσει σημαντική ανησυχία στον αμυντικό τομέα της Βρετανίας. Ένας υψηλόβαθμος εκπρόσωπος της βρετανικής αμυντικής βιομηχανίας είπε ότι ήταν «σημαντική ανησυχία», προσθέτοντας: «Βλέπουμε πολλές ευκαιρίες και είναι σωστό το Ηνωμένο Βασίλειο να θεωρείται μέρος της Ευρώπης, αλλά αν η ΕΕ -και ειδικά η Γαλλία- πρόκειται να κάνει “συναλλαγές” επ’ αυτού, υπονομεύει ολόκληρη τη φιλοσοφία μιας κοινής και ενοποιημένης Ευρώπης από άποψη άμυνας και ασφάλειας».

Οι προηγούμενες προσπάθειες της Γαλλίας να περιοριστούν οι αμυντικές δαπάνες σε εταιρείες της ΕΕ συνάντησαν σκληρή αντίσταση από χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Σουηδία και η Ολλανδία, που έχουν στενούς δεσμούς με παραγωγούς άμυνας εκτός ΕΕ.

Η πρόταση πρέπει να εγκριθεί από την πλειοψηφία των κρατών της ΕΕ.

Σύμφωνα με τους όρους του σχεδίου, οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν να ξοδεύουν τα δάνεια σε προϊόντα που χρησιμοποιούν εξαρτήματα από τη Νορβηγία, τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία, την Αλβανία, τη Μολδαβία, τη Βόρεια Μακεδονία και την Ουκρανία, δήλωσαν αξιωματούχοι.