Financial Times: «H Ελλάδα είναι ένα λεπτό πριν τα… μεσάνυχτα»

Για  περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα σε περίπτωση που δημιουργηθεί πανικός στις τράπεζες λόγω κάποιου πιστωτικού γεγονότος προετοιμάζονται οι Βρυξέλλες, σύμφωνα με νέο δημοσίευμα των Financial Times.

«Η Ελλάδα ένα λεπτό πριν τα μεσάνυχτα», αναφέρει ο τίτλος των FT που κάνει μια ανάλυση για την αγωνιώδη προσπάθεια της κυβέρνησης να βρει κεφάλαια να πληρώσει τις δόσεις αλλά και για το τελευταίο χτύπημα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που απαγορεύει την έκδοση εντόκων γραμματίων στην Ελλάδα πέραν του ορίου των 15 δις ευρώ.

Το σενάριο του περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων προκαλεί τρόμο καθώς θα καταστήσει ουσιαστικά την ελληνική οικονομία ένα βήμα πριν την χρεοκοπία. Προφανώς και η διαρροή ενός τέτοιου σχεδίου αποτελεί ένα ακόμη μέσο πίεσης στην Ελλάδα προκειμένου να προχωρήσει σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις.

Η Αθήνα έχει υποσχεθεί να παραδώσει μια λίστα μεταρρυθμίσεων στις αρχές της ευρωζώνης έως τη Δευτέρα. Ωστόσο οι αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι η λίστα θα πρέπει να συμφωνηθεί και από τους ελεγκτές του προγράμματος (bailout inspectors) προτού υπάρξει κάποια πρόοδος με τις αρχές της ευρωζώνης για ένα deal που θα ελευθερώσει χρηματοδότηση.

Αν και ο Τσίπρας συζήτησε τις μεταρρυθμίσεις με την Μέρκελ τη Δευτέρα, υπήρχαν λίγα σημάδια ότι οι συζητήσεις με τους ελεγκτές έγιναν πιο ενεργές. «Φαίνεται να κινούνται με αργούς ρυθμούς» δήλωσε αξιωματούχος που εμπλέκεται στις διαπραγματεύσεις.

Η Ελλάδα ζητά επίσης ποσό 1,2 δις ευρώ που θεωρεί ότι κατά λάθος δόθηκε από το ΤΧΣ. Ωστόσο αξιωματούχοι της ευρωζώνης ανέφεραν ότι μια γρήγορη απόφαση για το ζήτημα είναι απίθανη και ακόμα και αν η Αθήνα λάβει τα χρήματα, αυτά θα κατευθυνθούν για τραπεζικές διασώσεις και όχι σε πληρωμές του δημοσίου.

Ορισμένοι αξιωματούχοι, δεδομένης της έλλειψης προόδου, επιτάχυναν τις προετοιμασίες για την περίπτωση που η Αθήνα ξεμείνει από ρευστό πριν συμφωνήσει σε ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Στις Βρυξέλλες, αξιωματούχοι της ΕΕ άρχισαν να ελέγχουν τη νομοθεσία που αφορά τον περιορισμό κεφαλαίων (capital control) στην περίπτωση που η αυξημένη αβεβαιότητα ή μια μη πληρωμή του ΔΝΤ δημιουργήσει ένα πανικό για τις τραπεζικές καταθέσεις.

Στη Φρανκφούρτη η ΕΚΤ ενημέρωσε τις ελληνικές τράπεζες ότι καθιστά νομικά υποχρεωτική την απαγόρευση να αυξήσουν την έκθεσή τους στα έντοκα γραμμάτια. Μια τέτοια κίνηση θα περιορίσει την έκθεση του Ευρωσυστήματος στην ελληνική κυβέρνηση στην περίπτωση που η χώρα δεν καταφέρει να αποπληρώσει τα χρέη της.

Αλλά επίσης θα κλείσει ακόμη μια πηγή χρηματοδότησης στην οποία η Αθήνα είχε βασιστεί.

Οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν περίπου 11 δισ. ευρώ σε ελληνικά έντοκα γραμμάτια και η Αθήνα θα πρέπει να ανανεώσει έντοκα γραμμάτια συνολικού ύψους των 2,4 δισ. στα μέσα Απριλίου. Μια τέτοια κίνηση θα περιορίσει την έκθεση του Ευρωσυστήματος στην ελληνική κυβέρνηση στην περίπτωση που η χώρα δεν καταφέρει να αποπληρώσει τα χρέη της.

Αλλά επίσης θα κλείσει ακόμη μια πηγή χρηματοδότησης στην οποία η Αθήνα είχε βασιστεί.

Οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν περίπου 11 δισ. ευρώ σε ελληνικά έντοκα γραμμάτια και η Αθήνα θα πρέπει να ανανεώσει έντοκα γραμμάτια συνολικού ύψους των 2,4 δισ. στα μέσα Απριλίου.

«Οι Έλληνες απέχουν ένα λεπτό από τα μεσάνυχτα», δήλωσε ο Mujtaba Rahman, επικεφαλής του κέντρου Ευρωπαϊκής Ανάλυσης στο Eurasia Group. «Η κυβέρνηση βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού και μπορεί κάλλιστα να πέσει».

Ως ένδειξη της ανάγκης που υπάρχει για ρευστό, σε αξιωματούχους των υπηρεσιών Υγείας στην Ελλάδα ζητήθηκε να δώσουν 50 εκατ. ευρώ από τα αποθεματικά τα οποία προορίζονταν τους για την καταβολή οφειλών στο ιατρικό προσωπικό.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, περίπου 150 εκατ. ευρώ του προϋπολογισμού για την χρηματοδότηση των προμηθειών των νοσοκομείων, παρακρατήθηκαν, σύμφωνα με αξιωματούχους του Υπουργείου Υγείας.

«Το εθνικό σύστημα υγείας αντιμετωπίζει απελπιστική έλλειψη πόρων μετά από τέσσερα χρόνια περικοπών, αλλά και οι δύο αυτές κινήσεις είναι άνευ προηγουμένου», δήλωσε ένας αξιωματούχος.

Η κυβέρνηση μέχρι στιγμής έχει «μαζέψει» πάνω από €600 εκατ. σε μετρητά που κατείχαν κρατικές επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων το Αττικό Μετρό, η ΔΕΗ και η ΕΥΔΑΠ.

Επιπλέον περίπου 300 εκατ. ευρώ επιδοτήσεις της Ε.Ε. στους αγρότες έχουν χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή των μισθών δημόσιων υπαλλήλων, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν πως γίνεται η διαχείριση της έλλειψης ρευστότητας.

Αξιωματούχοι της Ε.Ε. πιστεύουν ότι μια αποτυχία πληρωμής του ΔΝΤ τον Απρίλιο, δε θα είναι καταστροφική: σύμφωνα με τους κανόνες χρηματοδότησης, η μη πληρωμή δεν σημαίνει αυτόματα και χρεοκοπία, αν και θα εμποδίσει την πρόσβαση της Ελλάδας σε περαιτέρω χρηματοδότηση από το Ταμείο. Τα μισά από τα 7,2 δισ. ευρώ της δόσης που η Αθήνα επιδιώκει προέρχονται από το ταμείο.

Μια αποτυχία να πληρώσει μια από τις δύο εκδόσεις έντοκων γραμμάτιων – λήγουν στις 14 Απριλίου, και στις 17 Απριλίου – θα φέρει κατά πάσα πιθανότητα ευρύτερη αναταραχή, δεδομένου ότι θα μπορούσε να επηρεάσει ρήτρες σε άλλες δανειακές συμβάσεις που θα προκαλούσαν την άμεση λήξη τους.

Το «ταβάνι» της ΕΚΤ θα μπορούσε να κάνει την αποπληρωμή του εντόκου γραμματίου της 14ης Απριλίου ιδιαίτερα απαιτητική. Οι ελληνικές τράπεζες υπήρξαν οι πρώτοι αγοραστές αυτών των χρεών και ανανέωσαν την κατοχή τους κατά τη διάρκεια των τελευταίων δημοπρασιών εντόκων γραμματίων.

Αλλά τουλάχιστον το 20% από τα έντοκα της 14ης Απριλίου κατέχουν επενδυτές εκτός Ελλάδας, οι οποίοι δεν προτίθενται να ανανεώσουν την κατοχή τους και πλέον οι ελληνικές τράπεζες δεν επιτρέπεται να καλύψουν τη διαφορά.