Εξαγωγές, επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής ανάπτυξης

Εξαγωγές, επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα είναι το τρίπτυχο που θα στηρίξει την ανάπτυξη στην Ελλάδα κατά την ερχόμενη διετία, σύμφωνα με τις οικονομικές προβλέψεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Όπως τονίζει ο διεθνής οργανισμός σε έκθεσή του, «έπειτα από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης στην Ελλάδα, η ανάπτυξη αναμένεται να είναι θετική το 2014 και να αποκτήσει μια επιπλέον δυναμική κατά τη διετία 2015-2016. Η ανάκαμψη θα πρέπει να καθοδηγηθεί από τη δυναμική εξέλιξη των εξαγωγών, να ενισχυθεί από την επενδυτική δραστηριότητα και να υποστηριχθεί από τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας».

Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι η οικονομική δραστηριότητα ενισχύθηκε το 2014, χάρη στον τουρισμό, στη βελτίωση της εμπιστοσύνης και στη σταθεροποίηση της εγχώριας ζήτησης.

Το ποσοστό ανεργίας, παρ’ ότι παραμένει σε υψηλά επίπεδα το 2014, γύρω στο 26%, έχει μειωθεί από την πρόσφατη ιστορική κορυφή του και αναμένεται να σημειώσει σταδιακή μείωση για το 2016 φθάνοντας κοντά στο 24%.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, θα συνεχισθεί η μείωση σε τιμές και μισθούς – εξαιτίας μιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας που παραμένει αχρησιμοποίητη – αλλά με βραδύτερο ρυθμό. Παράλληλα, παραμένει αρνητικός ο πληθωρισμός των τιμών καταναλωτή. Το κόστος εργασίας ανά μονάδα συνεχίζει να μειώνεται, υπάρχει όμως βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, πράγμα που βοηθάει τις εξαγωγές.

«Πρόκληση το μεγάλο βάρος του χρέους»

Όσον αφορά στο δημόσιο χρέος, ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι θα υπερβεί το 175% του ΑΕΠ το 2014, επισημαίνοντας πως το «μεγάλο βάρος του χρέους, αποτελεί πρόκληση» για την Ελλάδα. Σημειώνει επίσης ότι «ίσως χρειασθεί να αναζητηθεί πρόσθετη ελάφρυνση, ίσως παράταση των προθεσμιών και μείωση των επιτοκίων για τα ανεξόφλητα χρέη».

«Η μείωσή του σε συνετά επίπεδα, θα απαιτήσει χρόνια σταθερής ανάπτυξης και μια ισχυρή δημοσιονομική κατάσταση. Το μεγάλο βάρος του χρέους καθιστά επιτακτική την ανάγκη δημοσιονομικής σύνεσης, αλλά οι αυτόματοι σταθεροποιητές αναμένεται να λειτουργήσουν για την εξισορρόπηση της κατάστασης», υπογραμμίζεται στην έκθεση.

Το υποκείμενο πρωτογενές ισοζύγιο (πρωτογενές πλεόνασμα) αναμένεται να βελτιωθεί κατά 0,3% του ΑΕΠ το 2015 και 2016, σε συνδυασμό με ένα μικρό πλεόνασμα για την κυβέρνηση το 2016 (σε ενθικολογιστική βάση).

«Κλειδί» οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η πρόσβαση στις πιστώσεις

Για τον ΟΟΣΑ, το κλειδί για μια βιώσιμη ανάπτυξη βρίσκεται στην ταχεία αναδιάρθρωση των ισολογισμών των τραπεζών σε συνδυασμό με τη διατήρηση της δυναμικής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

«Η διατήρηση του ρυθμού των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα στους τομείς της δημόσιας διοίκησης και των αγορών προϊόντων, και η καλύτερη πρόσβαση στις πιστώσεις είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάπτυξη», τονίζει ο διεθνής οργανισμός.

Χαρακτηρίζει δε «ευπρόσδεκτα» τα πρόσφατα μέτρα για την αντιμετώπιση των σοβαρών κοινωνικών συνεπειών εξ’ αιτίας της κρίσης, «όπως η εισαγωγή ενός μηχανισμού στήριξης ελάχιστου εισοδήματος».

Υπογραμμίζει, εξάλλου, ότι θα πρέπει να παραμείνει πολιτική προτεραιότητα «η δίκαιη κατανομή του κόστους της προσαρμογής μεταξύ όλων των ομάδων, με δεδομένο ότι η δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να είναι βιώσιμη».

Οι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για την ελληνική οικονομία είναι οι εξής:

•     Οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που εκκρεμούν στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής, θα μπορούσαν να υπονομεύσουν το επενδυτικό κλίμα.
•     Η αργή πρόοδος της αναδιάρθρωσης των τραπεζικών ισολογισμών, θα μπορούσε επίσης να φρενάρει την ανάκαμψη, δεδομένου του υψηλού επιπέδου των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
•     Το πολύ υψηλό χρέος εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρόκληση.
•     Οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης στην Ευρώπη θα βλάψουν τις εξαγωγές και την ανάπτυξη.

Παράλληλα, ο ΟΟΣΑ δεν αποκλείει τον συνδυασμό κάποιων θετικών κινήσεων όπως:

•     Από τον τραπεζικό τομέα ο οποίος θα μπορούσε να παρέχει περισσότερα δάνεια απ’ ό,τι αναμενόταν μετά την ανακεφαλαιοποίησή του.
•     Από τις εξαγωγικές επιδόσεις θα μπορούσαν επίσης να υπερβούν τις προσδοκίες, καθώς τα οφέλη από τα κέρδη της μεγάλης ανταγωνιστικότητας έχουν ίσως υποτιμηθεί.
•     Από «την επιτάχυνση των σχεδιαζόμενων ιδιωτικοποιήσεων που θα μπορούσαν να βοηθήσουν επίσης την ανάπτυξη» εκτιμά ο ΟΟΣΑ.