Ευρωζώνη: Γιατί ξυπνά σκοτεινές μνήμες 2008 η τραπεζική κρίση

H τραπεζική αναταραχή καταλάγιασε την εβδομάδα που πέρασε καθώς η στοχοποίηση της Deutsche Bank – την Παρασκευή 24 Μαρτίου – από κάποια hedge funds δεν είχε συνέχεια.

Η αναδιάρθρωση της μεγαλύτερης γερμανικής τράπεζας, η οποία είχε δοκιμασθεί από μία σειρά σκανδάλων και κακής διοίκησης, την είχε ισχυροποιήσει πριν από τις τελευταίες εξελίξεις. Η Citigroup τόνισε ότι ήταν παράλογη η στοχοποίηση της Deutsche Bank, ενώ πολλοί αναλυτές σημείωσαν ότι δεν είναι η νέα Credit Suisse.

Το γεγονός ότι οι συστημικές τράπεζες στην Ευρωζώνη έχουν υψηλά κεφάλαια και ρευστότητα και ελέγχονται ασφυκτικά από τους επόπτες κάνει πιο ισχυρή τη διαβεβαίωση αυτή. Το ίδιο ισχύει και για τις ελληνικές τράπεζες, η πρόοδος και ανθεκτικότητα των οποίων τονίστηκε ιδιαίτερα και από τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s στα μέσα της εβδομάδας.

Παρά τη βελτίωση του κλίματος, όμως, οι ανησυχίες και οι επιφυλάξεις στην Ευρώπη είναι πιθανό ότι θα συνεχισθούν για αρκετό χρονικό διάστημα καθώς μάλιστα οι ευρωπαϊκές αγορές επηρεάζονται ευθέως από τις εξελίξεις στις ΗΠΑ, όπου φέρεται να υπάρχει κίνδυνος και για άλλες μικρότερες τράπεζες. Υπάρχει επομένως μία αβεβαιότητα, η οποία μπορεί να επηρεάσει τις οικονομικές εξελίξεις και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, τόσο αναφορικά με την ανάπτυξη όσο και με τα επιτόκια.

Η εκτίμηση αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και μεγάλων χρηματοπιστωτικών οίκων είναι ότι η ανησυχία που υπάρχει στις αγορές θα μπορούσε να κάνει τις τράπεζες πιο φειδωλές στη χορήγηση δανείων, κάτι που θα περιόριζε την ανάπτυξη και παράλληλα την ανάγκη για περισσότερες αυξήσεις των επιτοκίων της. Η Ίζαμπελ Σνάμπελ, η οποία είναι από τους βασικούς εισηγητές της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ σημείωσε πάντως ότι είναι εντελώς άγνωστο σε ποια έκταση θα συνέβαινε αυτό.

Η ΕΚΤ αύξησε στις 16 Μαρτίου τα βασικά επιτόκιά της κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, με το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να φθάνει στο 3%, αλλά δεν έδωσε κάποια κατεύθυνση για τη μελλοντική πολιτική της λόγω της αναταραχής, σημειώνοντας ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με τα δεδομένα που θα ισχύουν σε κάθε συνεδρίαση. Ωστόσο, τα περισσότερα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της που έκαναν δηλώσεις τις τελευταίες ημέρες, σημείωσαν ότι υπάρχει περιθώριο και για νέες αυξήσεις. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, ξεκαθάρισε ότι τα επιτόκια θα αυξηθούν και άλλο, αν δεν υπάρξει σοβαρή αναταραχή.

Η εκτίμηση των αναλυτών, πάντως, είναι ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων θα είναι μικρότερες σε σχέση με αυτές που αναμένονταν πριν την τραπεζική αναταραχή. Για παράδειγμα, η UBS θεωρεί ότι η ΕΚΤ θα κάνει δύο ακόμη αυξήσεις επιτοκίων τον Μάιο και τον Ιούνιο, με το επιτόκιο καταθέσεων να κορυφώνεται στο 3,5%.

Η Goldman Sachs προβλέπει ότι τα αυστηρότερα κριτήρια για χορηγήσεις δανείων από τις τράπεζες μπορεί να μειώσουν τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ της Ευρωζώνης φέτος κατά 0,3%, αλλά και η πρόβλεψη αυτή έχει μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας.