Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων: 7 στις 10 ελληνικές επιχειρήσεις πλήττονται από την κλιματική αλλαγή, αλλά δεν επενδύουν

Το 70% των ελληνικών επιχειρήσεων αναφέρει ότι έχει επηρεαστεί από τον φυσικό κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής ενώ παράλληλα οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν επενδύουν σε μεγάλο βαθμό για το μετριασμό των επιπτώσεων της, σύμφωνα με την έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για τις επενδύσεις στην Ελλάδα που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη (12 Φεβρουαρίου).

Η έρευνα εξετάζει τις επενδύσεις στην Ελλάδα για το 2024 καθώς και τις τάσεις που δημιουργήθηκαν σε αυτές σε πολλαπλά επίπεδα. Στο παρόν άρθρο, το Financial Report επεξεργάστηκε εξετάσει το μέρος της έρευνας που αφορά στην κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή απόδοση.

7 στις 10 επιχειρήσεις επηρεασμένες από τον κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής

Οι ελληνικές επιχειρήσεις φαίνονται ευαισθητοποιημένες σύμφωνα με την Έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για το 2024, αφού το 70% (περίπου) των ελληνικών επιχειρήσεων αναφέρει ότι έχει επηρεαστεί από τον φυσικό κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής είτε σε μικρό είτε σε μεγάλο βαθμό, ενώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 81%.

Παρατηρείται ότι είναι ελαφρώς υψηλότερο το ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων σε σχέση με τον Ευρωπαϊκό Μέσο Όρο (66%) του 2024 και σαφώς πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο του 2023 (52%).

Ακόμα, παρατηρείται ότι έχει επηρεαστεί σοβαρά ο μεταποιητικός κλάδος (36%) καθώς το ποσοστό υψηλού αντίκτυπου είναι υψηλότερο από τον κατασκευαστικό τομέα, τις υπηρεσίες και τις υποδομές, ενώ μικρότερο αντίκτυπο από τον κλιματικό κίνδυνο ανέφεραν σε μεγαλύτερα ποσοστά οι επιχειρήσεις του κατασκευαστικού (44%) και των υπηρεσιών (40%).

Πίνακας 1

Κτηριακή ανθεκτικότητα σε φυσικούς κινδύνους

Επιπλέον, έξι στις δέκα (60%) ελληνικές επιχειρήσεις αναλαμβάνουν οποιαδήποτε δράση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (48%). Σημαντικές επενδύσεις όμως στο κομμάτι αυτό φαίνεται να γίνονται συνολικά περισσότερο από τις μεγάλες επιχειρήσεις όπου 8 στις 10 λαμβάνουν δράση για να προσαρμόσουν τις υποδομές τους στον κλιματικό κίνδυνο, ενώ σχεδόν οι μισές μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), (48%), έχουν αναλάβει τέτοια δράση.

Ειδικότερα, οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι πιο πιθανό να έχουν αγοράσει ή ανανεώσει ασφαλιστικά προϊόντα για την αντιστάθμιση των κλιματικών ζημιών (42% έναντι 21% των επιχειρήσεων της ΕΕ). Αυτό το ποσοστό για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) ανέρχεται στο 35% και για τις μεγάλες στο 55%.

Πίνακας 2

Μηδενικές εκπομπές: Κίνδυνοι και προληπτικά μέτρα

Αναφορικά με τους κινδύνους που συνδέονται με τη μετάβαση σε μια οικονομία καθαρών μηδενικών εκπομπών κατά τη διάρκεια της επόμενης πενταετίας, λίγο περισσότερες είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις που θεωρούν τη μετάβαση σε αυστηρότερα κλιματικά πρότυπα και κανονισμούς ως κίνδυνο παρά ως ευκαιρία (27% έναντι 20%).

Σε σύγκριση όμως με τις επιχειρήσεις της ΕΕ, οι ελληνικές επιχειρήσεις πιστεύουν περισσότερο ότι αυτή η μετάβαση δεν θα έχει αντίκτυπο σε αυτές (53% έναντι 39% των επιχειρήσεων της ΕΕ). Ωστόσο, υπάρχει και ένα 27% που θεωρεί ρίσκο τη μετάβαση αυτή, ένα ποσοστό βέβαια συγκριτικά μικρότερο από το ποσοστό σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (34%).

Πίνακας 3

Αναφορικά με τη μείωση των εκπομπών από τις επιχειρήσεις όμως, οι ελληνικές επιχειρήσεις φαίνεται να είναι περισσότερο απρόθυμες να λάβουν προληπτικά μέτρα ή να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Συγκεκριμένα, περίπου τα τρία τέταρτα των ελληνικών επιχειρήσεων έχουν λάβει μέτρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με συνδυασμό μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση (46%), της ελαχιστοποίησης των αποβλήτων και της ανακύκλωσης (53%) και της υιοθέτησης βιώσιμων επιλογών μεταφοράς (44%). Αν και υψηλό, το συνολικό ποσοστό υιοθέτησής τους είναι σημαντικά χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (77% έναντι 91%).

Πίνακας 4

Επενδύσεις σε πράσινη μετάβαση και ενεργειακή απόδοση

Μόνο το ένα τρίτο των ελληνικών επιχειρήσεων (32%) αναφέρει ότι επένδυσε στην ενεργειακή απόδοση το 2023 και 2024, λιγότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (50%). Οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις και οι ΜμΕ είχαν τις λιγότερες πιθανότητες να έχουν επενδύσει στην ενεργειακή απόδοση, ενώ οι μεταποιητικές και οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι πιο πιθανό να επενδύσουν σε αυτήν. Η μόνη μεταβολή μεταξύ 2023 και 2024 παρατηρείται μόνο στον μεταποιητικό κλάδο. Σημαντικό είναι αυτό που φαίνεται στον δεύτερο σχετικό πίνακα (Πίνακα 6) όπου δείχνει ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις αφιέρωσαν μόνο το 9% των συνολικών επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση το 2024, με τον μεταποιητικό τομέα να δίνει και πάλι περισσότερα, παραπάνω και από τον Ευρωπαϊκό Μέσο Όρο, στο 13%.

Πίνακας 5

Πίνακας 6

Υπολείπεται στα επενδυτικά πλάνα η Ελλάδα για την κλιματική αλλαγή

Ωστόσο, οι ελληνικές επιχειρήσεις υπολείπονται του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις επενδύσεις για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, τόσο τις προηγούμενες όσο και τις προγραμματισμένες.

Συγκεκριμένα, οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι πολύ λιγότερο πιθανό από τις επιχειρήσεις της ΕΕ να έχουν ήδη επενδύσει στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ενώ λιγότερο πιθανό είναι να διαμορφώσουν μελλοντικά επενδυτικά πλάνα για τον μετριασμό.

Τέλος, οι μεταποιητικές και οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι αυτές πάλι που προηγούνται των άλλων ελληνικών επιχειρήσεων τόσο σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί ή/και σε ό,τι αφορά τα μελλοντικά τους σχέδια.

Πίνακας 7

Δείτε όλη την έρευνα εδώ.

Μαριάνθη Πελεκανάκη