Ευ. Βενιζέλος: «Το βαθύ κράτος που παρακολουθεί τα όργανά του για λόγους “εθνικής ασφάλειας” είναι πηγάδι δίχως πάτο»

Το καυτό θέμα των υποκλοπών αλλά και οι επερχόμενες εκλογές τίθενται στο επίκεντρο συνέντευξης – «ποταμού» του Ευάγγελου Βενιζέλου στα «Νέα». 

Ερωτηθείς για το αν ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ έχει δικαίωμα να ενημερώνει τους αρχηγούς των κομμάτων για θέματα άρσεων απορρήτου και όχι για πρόσωπα, υπογραμμίζει ότι «δεν ενημερώνει για πρόσωπα, ενημερώνει όμως για ιδιότητες. Αν εντοπίσει ότι παρακολουθείται το μισό υπουργικό συμβούλιο και όλη η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, αυτό δεν έχει καμιά σχέση με την ιδιωτικότητα. Έχει σχέση με τη θεσμική συγκρότηση της χώρας και τη λειτουργία της δημοκρατίας. Εάν έχουμε μια κυβέρνηση η οποία δεν εμπιστεύεται τη στρατιωτική ηγεσία που η ίδια επέλεξε και διατηρεί, κάτι προβληματικό υπάρχει σε σχέση με τη λειτουργία της δημοκρατίας και την εθνική ασφάλεια.

Ο κ. Βενιζέλος υπογραμμίζει ότι ο επικεφαλής της ΑΔΑΕ «δεν επιβεβαίωσε τίποτα. Περιέγραψε ιδιότητες. Γιατί υιοθετείτε αυτά που λέγονται ατεκμηρίωτα δεξιά αριστερά για τον κύριο Ράμμο; Και τι να κάνει, να αποκρύψει από τους προβλεπόμενους στον νόμο θεσμικούς συνομιλητές του ότι διαπίστωσε μια σειρά παραδόξων παρακολουθήσεων; Αυτές οι παρακολουθήσεις που η κυβέρνηση απέδωσε σε ‘εκτός πλαισίου’ δράση της ΕΥΠ είναι νόμιμες ή παράνομες τελικά; Είναι και αυτές ‘τυπικά επαρκείς’ αλλά ‘εσφαλμένες’ όπως η παρακολούθηση Ανδρουλάκη και αυτό το σφάλμα διήρκεσε δυο και πλέον χρόνια χωρίς να το εντοπίσει κανείς αρμόδιος για την εποπτεία; Εχει συνοχή το αφήγημα αυτό; Πρέπει να μένουμε αδιάφοροι όταν το ακούμε;». 

«Αντί να ρωτάει ο κ. Μητσοτάκης τον κ. Τσίπρα “πού βρήκες τα ονόματα;”, θα έπρεπε να γίνει μια σοβαρή συζήτηση αν όντως παρακολουθούνταν αυτοί οι άνθρωποι. Κι αν ως Πρωθυπουργός θεωρεί ότι η παρακολούθηση ήταν νόμιμη, να εξηγήσει ποιος την έκανε, ποιος άκουσε τις μαγνητοταινίες, ποιος διάβασε τα δελτία και σε τι συμπέρασμα κατέληξε. Κι αν θεωρεί ότι αυτό καθιστά υπερήφανη την κυβέρνηση ή υπόλογη», τονίζει ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Ερωτηθείς αν γίνονταν καταχρηστικές παρακολουθήσεις, σημειώνει ότι “καταχρηστικές σημαίνει εντέλει παράνομες. Προκαταβολικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ήδη από τον Δεκέμβριο, δήλωσε ότι η ΕΥΠ κινούμενη ‘εκτός πλαισίου’ παρακολουθούσε υπουργούς και αξιωματούχους που συνεργάστηκαν με τον πρωθυπουργό στη διαχείριση ύψιστης σημασίας θεμάτων, εν αγνοία του πρωθυπουργού. Αυτή η παρακολούθηση προφανώς δεν δικαιολογείται για λόγους εθνικής ασφαλείας, είναι παράνομη και κανονικά θα έπρεπε να έχει επιληφθεί ο εισαγγελέας, διότι έχει τελεστεί έγκλημα. Το ότι υπογράφεται η διάταξη από την εισαγγελέα της ΕΥΠ δεν σημαίνει ότι η παρακολούθηση είναι νόμιμη”. 

Σε ερώτηση για τις ευθύνες της εισαγγελέως, κ. Βλάχου, επισημαίνει ότι «εξέδωσε πράξεις οι οποίες παραβιάζουν το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ. Πώς μπορεί να ισχυριστεί και να αιτιολογήσει ότι υπάρχει λόγος εθνικής ασφάλειας που το επιβάλλει αυτό; Και καλά την πρώτη φορά, να το δεχτώ για ένα δίμηνο. Για τα υπόλοιπα δέκα δίμηνα; Και βάσει ποιων στοιχείων παρακολουθούνταν; Εάν υπάρχουν τέτοια στοιχεία κακώς έχει παραμείνει η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων. Δυοίν θάτερον». 

Σε ερώτηση αν υπάρχει εν τέλει πρόβλημα δημοκρατίας, απαντά ότι «υπάρχει πρόβλημα νομιμότητας. Υπάρχει πρόβλημα κράτους δικαίου, υπάρχει πρόβλημα έννομης τάξης. Η δημοκρατία δεν είναι απλώς ιδέα, πρωτίστως είναι σύστημα νομικών θεσμών».

«Προφανώς και υπάρχουν θέματα εθνικής ασφάλειας, τώρα τα ανακαλύψαμε;», υπογραμμίζει, προσθέτοντας ότι «Βλέπω ότι τάσσονται ορισμένοι προοδευτικοί κατά τεκμήριο άνθρωποι υπέρ της ανάγκης να έχουμε πανοπτικό έλεγχο για λόγους εθνικής ασφάλειας. Το πανοπτικό βαθύ κράτος που παρακολουθεί τα νόμιμα όργανά του για λόγους “εθνικής ασφάλειας” είναι πηγάδι δίχως πάτο».

Σε ερώτηση αν ο πρωθυπουργός έχει προσωπική ευθύνη, αναφέρει: «Πολιτική προφανώς και ναι γιατί δεν άσκησε αποτελεσματική εποπτεία. Δεν νομίζω ότι το αρνείται αυτό. Ο κ. Μητσοτάκης είναι ο πανίσχυρος Πρωθυπουργός του επιτελικού κράτους. Εχει υπό την εποπτεία του την ΕΥΠ και όλες τις πτυχές της κυβερνητικής δραστηριότητας. Με πολύ μεγάλη ταχύτητα απέλυσε τον διοικητή της ΕΥΠ και τον γενικό του γραμματέα, άρα αποδέχθηκε την ύπαρξη ευθύνης προσώπων των οποίων ήταν ο τελικός προϊστάμενος. Άλλωστε ως προς τις ποινικές ευθύνες διενεργείται ακόμη προκαταρκτική εξέταση».

Οι εκλογές και η κυβέρνηση «ειδικού σκοπού»

Ο κ. Βενιζέλος ερωτάται και για τις επικείμενες εκλογές και το ενδεχόμενο να τεθεί ο ίδιος επικεφαλής μιας κυβέρνησης ειδικού σκοπού. «Η θεωρία του «ειδικού σκοπού» δεν ξέρω από πού εκπορεύεται, αλλά ειδήμονες στη θεωρία των κυβερνήσεων ειδικού σκοπού είναι αφενός η ΝΔ αφετέρου η κομμουνιστική Αριστερά όλων των εκδοχών συμπεριλαμβανομένης της ανανεωτικής, χώροι που συνέπραξαν στην κυβέρνηση Τζαννετάκη και έκαναν το «βρώμικο ’89». Οποιος αναφέρεται σε κυβερνήσεις ειδικού σκοπού πρέπει να γνωρίζει την ιστορία των εννοιών και των προσώπων. Εσείς με την εμπειρία σας θα με συσχετίζατε με έναν ρόλο όπως αυτόν του αείμνηστου Τζαννετάκη;

«Δεν θα είστε πρωθυπουργός σε κυβέρνηση ειδικού σκοπού δηλαδή…», ρωτά ο δημοσιογράφος, για να απαντήσει ο Ευ. Βενιζέλος: «Κάθε κυβέρνηση, θέλει δεδηλωμένη για να διοριστεί και την εμπιστοσύνη της Βουλής για να παραμείνει. Άρα τι είναι αυτό για τη ΝΔ; Είναι μια νέα θεωρία ηττοπάθειας; Οτι δεν θα είναι η ΝΔ αυτοδύναμη ούτε καν πρώτο κόμμα; Γιατί από τη δική του πλευρά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δηλώσει ότι προϋπόθεση συμμετοχής του σε κυβέρνηση συνεργασίας είναι να νικήσει στις εκλογές, δηλαδή να είναι πρώτο κόμμα. Δεν είδα επίσης σχόλια για τη θέση του ΠΑΣΟΚ ότι μετά τις εκλογές, τις πρώτες φυσικά σύμφωνα με το Σύνταγμα και την ευρωπαϊκή κοινοβουλευτική πρακτική, θα προτείνει προγραμματική συμφωνία κυβερνητικής συνεργασίας. Για τις πολιτικές επιλογές και όχι για τα πρόσωπα».

Οσον αφορά στην απόσυρση του ΣΥΡΙΖΑ από το Κοινοβούλιο, τονίζει ότι «είναι διαμαρτυρία με αποδέκτη τον πολιτικό του αντίπαλο, άρα εξ ορισμού χωρίς αποτέλεσμα. Αντιθέτως επιτρέπει να του ασκείται κριτική για αντικοινοβουλευτική συμπεριφορά. Από ό,τι έχω καταλάβει, θα αποχωρεί από τις ψηφοφορίες όχι από τις συζητήσεις. Πάντως, κανείς δεν επωφελήθηκε ποτέ από αποχώρηση. Ούτε από τη Βουλή ούτε από τις εκλογές ούτε από αμφισβήτηση της νομιμότητας. Το 2008 η ΝΔ αποχώρησε ως πλειοψηφία από τη Βουλή για να αποτραπεί η συζήτηση της υπόθεσης Βατοπαιδίου και δεν κατάφερε να την αποτρέψει. Η Βουλή λειτούργησε μόνο με την αντιπολίτευση. Στην αφετηρία όμως βρίσκεται δυστυχώς το “παιχνίδι της κολοκυθιάς” που παίζει ο Πρωθυπουργός επί εβδομάδες τώρα σε σχέση με τον χρόνο διάλυσης της Βουλής και τις δεύτερες εκλογές. Αυτό συνιστά διπλή καταστρατήγηση του Συντάγματος, του άρθρου 41 για τη διάλυση της Βουλής και του άρθρου 37 για τον διορισμό της κυβέρνησης μετά από εκλογές. Τουλάχιστον στο ζήτημα του χρόνου των εκλογών έπρεπε να λειτουργήσει καλύτερα ο πολιτικός πολιτισμός. Αλλωστε ξέρουμε ήδη την ημερομηνία των εκλογών στην Τουρκία. Άρα εθνικοί λόγοι δεν δικαιολογούν την παράταση της αβεβαιότητας».

Να πάρει πρωτοβουλία η ΠτΔ

Σε μια κίνηση της Προέδρου της Δημοκρατίας θα έβλεπε τη λύση «ενόψει του προεκλογικού κλίματος, της όξυνσης, της πόλωσης και της τοξικότητας που εκχέεται» ο κ. Βενιζέλος: «να πάρει την πρωτοβουλία να καλέσει διαδοχικά σε ακρόαση τους αρχηγούς των κομμάτων. Να συζητήσει μαζί τους για το τι σημαίνει θεσμικός και πολιτικός πολιτισμός της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, τι σημαίνει συνταγματική νομιμότητα, τι σημαίνει συνταγματική δεοντολογία. Βεβαίως, δεν υποδεικνύω τίποτα. Η ίδια έχει την αρμοδιότητα αλλά και την απόλυτη ικανότητα να κάνει, με τη σοβαρότητα και την αυτοσυγκράτηση που τη διακρίνει, την καλύτερη επιλογή. Αλλά θεωρώ ότι είναι η στιγμή για μια ρυθμιστικού χαρακτήρα πρωτοβουλία».