Eurostat: Δυσθεώρητα χρέη (144% του ΑΕΠ) για τις δημόσιες επιχειρήσεις στην Ελλάδα

Τρομάζει το ύψος των υποχρεώσεων των δημοσίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε σήμερα η Eurostat. Το χρέος, το 2022 έφτασε στη χώρα μας το 144,1% του ΑΕΠ, μπροστά από τις Κάτω Χώρες (93,5%), τη Γερμανία (88,4%), το Λουξεμβούργο (72,0%) και τη Γαλλία (67,5%).

Πρόκειται για συνολικές υποχρεώσεις (δάνεια και εγγυήσεις από το δημόσιο) για επιχειρήσεις εκτός της Γενικής Κυβέρνησης, δηλαδή για νοσοκομεία κλπ.

Αντίθετα, ποσά κάτω του 10% του ΑΕΠ σε υποχρεώσεις δημοσίων επιχειρήσεων καταγράφηκαν στην Ισπανία (4,2%), τη Σλοβακία (4,9%), τη Ρουμανία (7,6%) και την Κύπρο (8,8%).

Η Κύπρος παρέμεινε η χώρα με το υψηλότερο επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων

Την ίδια ώρα, η Κύπρος το 2022, παρέμεινε η χώρα με το υψηλότερο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων (περιουσιακών στοιχείων) της γενικής κυβέρνησης, με 15,4% του ΑΕΠ, ακολουθούμενη από την Κροατία και την Πορτογαλία, αμφότερες με μερίδιο 1,0%.

Η πιο συνηθισμένη μορφή ενδεχόμενων υποχρεώσεων στις χώρες της ΕΕ είναι οι κρατικές εγγυήσεις επί υποχρεώσεων και, ενίοτε, επί περιουσιακών στοιχείων τρίτων. Το 2020 και το 2021, οι κρατικές εγγυήσεις που παρέχονται στην ΕΕ αυξήθηκαν σημαντικά μετά την έναρξη της πανδημίας COVID-19. Το 2022, το επίπεδο των κρατικών εγγυήσεων επηρεάστηκε περαιτέρω από την επακόλουθη ενεργειακή κρίση, μετά τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας.

Το 2022, το υψηλότερο συνολικό ποσοστό κρατικών εγγυήσεων καταγράφηκε στη Φινλανδία (19,1% του ΑΕΠ), την Ιταλία (16,3%), τη Γερμανία (15,5%), την Αυστρία (15,2%) και τη Γαλλία (13,5%). Στο χαμηλότερο άκρο της κλίμακας, ποσοστά κάτω του 1% του ΑΕΠ καταγράφηκαν στην Ιρλανδία, τη Βουλγαρία, την Τσεχία και τη Σλοβακία.

Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, η κεντρική κυβέρνηση είναι ο κυρίαρχος εγγυητής. Ένα αξιοσημείωτο επίπεδο εγγυήσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης παρατηρείται στη Φινλανδία, τη Δανία, τη Σουηδία και τη Γαλλία.

Σε αρκετές χώρες, ένα σημαντικό μέρος των εγγυήσεων παρέχεται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα – ιδίως στη Φινλανδία, την Ελλάδα, τη Γαλλία, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και την Ουγγαρία – οι οποίες συχνά χορηγούνται στο πλαίσιο είτε της κρίσης COVID-19 είτε της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008-09.

Ένα σημαντικό μέρος των εγγυήσεων που χορηγήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19 είχε τη μορφή τυποποιημένων προγραμμάτων εγγυήσεων, δηλαδή ενός μεγάλου αριθμού παρόμοιων και σχετικά μικρού μεγέθους εγγυήσεων, όπως για παράδειγμα εγγυήσεις για δάνεια προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Ο κύριος λόγος για το υψηλό επίπεδο των υποχρεώσεων σε ορισμένες χώρες της ΕΕ είναι ότι τα στοιχεία περιλαμβάνουν τις υποχρεώσεις των δημόσιων τραπεζών που ελέγχονται από την κυβέρνηση. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των υποχρεώσεων αποτελείται από καταθέσεις που κατέχουν νοικοκυριά ή άλλοι ιδιωτικοί ή δημόσιοι φορείς. Γενικά, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν πολύ υψηλότερα ποσά δανειακών υποχρεώσεων σε σύγκριση με τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, τα ιδρύματα αυτά διαθέτουν επίσης σημαντικό ποσό χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία δεν αποτυπώνονται στην παρούσα συλλογή δεδομένων.

Η Πορτογαλία και η Σλοβακία με τις μεγαλύτερες υποχρεώσεις που σχετίζονται με τα εκτός ισολογισμού ΣΔΙΤ

Το 2022, οι υποχρεώσεις που σχετίζονται με τις εκτός ισολογισμού συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ, μακροπρόθεσμες κατασκευαστικές συμβάσεις στις οποίες τα περιουσιακά στοιχεία καταγράφονται εκτός των λογαριασμών του Δημοσίου) ήταν κάτω από το 2% του ΑΕΠ σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Εννέα χώρες της ΕΕ δεν είχαν τέτοιες υποχρεώσεις. Η Πορτογαλία είχε το υψηλότερο ποσοστό (1,7% του ΑΕΠ), ακολουθούμενη από τη Σλοβακία (1,3%) και την Ουγγαρία (0,7%). Αυτές οι υποχρεώσεις ΣΔΙΤ οφείλονται κυρίως σε έργα αυτοκινητοδρόμων.