Eurobank: Οριακή βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος για το β’ τρίμηνο του 2017

Η οριακή βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος για το β’ τρίμηνο του 2017, η μείωση του ελλείμματος ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών τον Απρίλιο του 2017 και  η ενίσχυση των καταθέσεων τον Μάιο του 2017 είναι τα βασικά σημεία της εβδομαδιαίο δελτίο της Eurobank “7 ημέρες οικονομία” που εκδόθηκε σήμερα 30 Ιουνίου 2017.
Αναλυτικότερα όπως αναφέρεται στο δελτίο της τράπεζας ο δείκτης οικονομικού κλίματος (στοιχεία ΙΟΒΕ) παρουσίασε βελτίωση τον Ιούνιο 2017. 
Διαμορφώθηκε στις 94,0 μονάδες δείκτη (ΜΔ) από 93,2 ΜΔ τον Μάιο 2017 και 90,2 τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. 
Η προαναφερθείσα θετική μηνιαία μεταβολή ήταν αποτέλεσμα της ενίσχυσης των επί μέρους δεικτών εμπιστοσύνης στη βιομηχανία (+3,1 ΜΔ), στους καταναλωτές (+0,9 ΜΔ) και στις κατασκευές (+11,8 ΜΔ). 
Οι αντίστοιχοι δείκτες στις υπηρεσίες (-2,5 ΜΔ) και στο λιανικό εμπόριο (-4,9 ΜΔ) κινήθηκαν πτωτικά (για μια πλήρη παρουσίαση της πορείας του δείκτη οικονομικού κλίματος τα τελευταία 15 χρόνια βλέπε Πίνακα Α5 του στατιστικού παραρτήματος). 
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή ακολούθησε ανοδική πορεία για 3ο συνεχή μήνα τον Ιούνιο 2017. 
Η εν λόγω εξέλιξη δύναται να συνδεθεί με την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης του 3ου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής (3ΠΟΠ). 
Ωστόσο, η συγκεκριμένη βελτίωση αποδείχτηκε βραχύβια καθώς ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή βρέθηκε σε χαμηλό 43 μηνών τον Μάρτιο 2017.
Με την παρατήρηση του Ιουνίου 2017 ολοκληρώθηκε η δημοσίευση των στοιχείων του δείκτη οικονομικού κλίματος για το 2ο τρίμηνο 2017. 
Υπολογίζοντας τον αντίστοιχο μέσο όρο 3 μηνών παρατηρούμε ότι ο εν λόγω δείκτης παρουσίασε οριακή τριμηνιαία βελτίωση. Π
Πιο αναλυτικά διαμορφώθηκε στις 94,0 ΜΔ από 93,8 ΜΔ το 1ο τρίμηνο 2017 και 90,3 ΜΔ το 2ο τρίμηνο 2016. 
Σε ότι αφορά τους επί μέρους δείκτες εμπιστοσύνης οι τριμηνιαίες μεταβολές είχαν ως εξής: βιομηχανία -2,2 ΜΔ (από -5,6 στις -7,8 ΜΔ), υπηρεσίες +8,0 ΜΔ (από 1,8 στις 9,8 ΜΔ), καταναλωτής +1,6 ΜΔ (από -71,8 στις -70,2 ΜΔ), λιανικό εμπόριο -5,5 ΜΔ (από 5,8 στις 0,4 ΜΔ) και κατασκευές -7,2 ΜΔ (από -51,6 στις -58,8 ΜΔ).
Βάσει των προαναφερθέντων στοιχείων, η εικόνα που σχηματίζεται αναφορικά με τη διαμόρφωση των προσδοκιών (για τη μελλοντική πορεία της ελληνικής οικονομίας) το 2ο τρίμηνο 2017 είναι μικτή. 
Η βελτίωση που καταγράφηκε στους δείκτες εμπιστοσύνης υπηρεσιών και καταναλωτή αντιστάθμισε οριακά την πτώση των αντίστοιχων δεικτών στη βιομηχανία, στο λιανικό εμπόριο και στις κατασκευές. 
Το ζητούμενο από εδώ και πέρα είναι να συνεχιστεί η βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος και πάνω από όλα να αναπτύξει ισχυρή δυναμική μακράς διάρκειας. 
Η ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης του 3ΠΟΠ δύναται να αποτελέσει μια αφετηρία εκκίνησης προς αυτή την κατεύθυνση. 
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά €410,6 εκατ. τον Απρίλιο 2017. 
Η εν λόγω μεταβολή προήλθε από την ενίσχυση των ισοζυγίων αγαθών, υπηρεσιών και πρωτογενών εισοδημάτων κατά €196,3, €96,7 και €176,4 εκατ. αντίστοιχα. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων μειώθηκε κατά -58,8 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) διαμορφώθηκε σε έλλειμμα -€461,7 εκατ. τον Απρίλιο 2017 από -€872,2 εκατ. τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Η εν λόγω αύξηση προήλθε από την ενίσχυση των ισοζυγίων αγαθών, υπηρεσιών και πρωτογενών εισοδημάτων κατά €196,3, €96,7 και €176,4 εκατ. αντίστοιχα. 
Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε πτώση -58,8 εκατ. ευρώ.
Σε όρους κινητού μέσου 12 μηνών, δηλαδή του μεγέθους που αντικατοπτρίζει την τάση που ακολουθεί το ετήσιο μέγεθος της εν λόγω μεταβλητής, το ΙΤΣ ήταν ελλειμματικό στα -€868,0 εκατ. από -€1.278,6 και €1.118,6 (πλεόνασμα) εκατ. τον Μάρτιο 2017 και τον Απρίλιο 2016 αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ Μάιος 2017), το ΙΤΣ αναμένεται να διαμορφωθεί στο -0,5% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2017 (από -0,6% το 2016) και στο -0,3% το 2018. 
Τα αντίστοιχα μεγέθη βάσει των εκτιμήσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ, Απρίλιος 2017) είναι -0,3% και 0,0%.
Όπως αναφέραμε στην αρχή της παρούσας ενότητας, το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά €292,9 εκατ. τον Απρίλιο 2017. Ωστόσο, για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου – Απριλίου 2017 (1ο τετράμηνο 2017) παρουσίασε συρρίκνωση -€300,6 εκατ. (Ιανουάριος -€227,0 εκατ., Φεβρουάριος -€31,6 εκατ. και Μάρτιος -€334,9 εκατ.). 
Ως γνωστόν, τα στοιχεία του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών παρουσιάζουν ποιοτικές μεταβολές παρόμοιες με εκείνες των καθαρών εξαγωγών (αγαθών και υπηρεσιών) που δημοσιεύει η ΕΛΣΤΑΤ (βλέπε Σχήμα 3). 
Τα μεν πρώτα στοιχεία βασίζονται στη μεθοδολογία του ισοζυγίου πληρωμών (balance of payments) τα δε δεύτερα στη μεθοδολογία των εθνικών λογαριασμών (national accounts). 
Δύναται να υποστηριχτεί ότι η αύξηση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών τον Απρίλιο 2017 αποτελεί μια πρώτη ένδειξη βελτίωσης της συνεισφοράς του εξωτερικού τομέα στην εγχώρια οικονομία το 2ο τρίμηνο 2017.
Από ποίες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών προήλθε η βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών τον Απρίλιο 2017; 
Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, δηλαδή η ζήτηση για το εγχώριο προϊόν που προέρχεται από φορείς (νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κυβέρνηση) των χωρών της αλλοδαπής, αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά €503,3 εκατ. ή 15,4% τον Απρίλιο 2017. 
Η συνεισφορά του τομέα των αγαθών ήταν ελαφρώς υψηλότερη από την αντίστοιχη των υπηρεσιών. 
Πιο αναλυτικά, οι εξαγωγές αγαθών σημείωσαν θετική ετήσια μεταβολή της τάξης των €258,0 εκατ. ή 12,8% και τα αντίστοιχα μεγέθη στις υπηρεσίες ήταν €245,3 εκατ. και 19,5%. 
Η ενίσχυση που σημειώθηκε στις εξαγωγές αγαθών προήλθε αποκλειστικά από την κατηγορία των καυσίμων (+€268,9 εκατ.) ενώ τα πλοία και τα αγαθά χωρίς καύσιμα και πλοία (Κ&Π) είχαν αρνητική συνεισφορά της τάξης των -€1,6 και -€9,3 εκατ. αντίστοιχα. 
Στις εξαγωγές υπηρεσιών καταγράφηκε αύξηση της τάξης των €245,3 εκατ. λόγω ενίσχυσης των κατηγοριών των μεταφορών, των λοιπών υπηρεσιών και των ταξιδιωτικών υπηρεσιών κατά €123,5, €72,6 και €49,2 εκατ. αντίστοιχα. 
Αξίζει να τονίσουμε ότι η ετήσια μεταβολή των εξαγωγών ταξιδιωτικών υπηρεσιών κινήθηκε σε θετικό έδαφος για πρώτη φορά έπειτα από 5 συνεχείς μήνες αρνητικών αποτελεσμάτων. 
Επιπρόσθετα, η αύξηση που σημειώθηκε τον Απρίλιο 2017 ήταν αρκετή έτσι ώστε να υπερκαλύψει την πτώση του 1ου τριμήνου 2017 και ως εκ τούτου οι ταξιδιωτικές εισπράξεις παρουσίασαν αύξηση €23,3 εκατ. ή 2,4% το 1ο τετράμηνο του τρέχοντος έτους.
Σε ότι αφορά την πορεία των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών οι μεταβολές είχαν ως εξής: στον τομέα των αγαθών καταγράφηκε αύξηση της τάξης των €61,7 εκατ. ή 1,8% (καύσιμα +€124,8 εκατ. ή 19,7%, πλοία -€14,5 εκατ. ή -27,7% και αγαθά χωρίς Κ&Π -€48,6 εκατ. ή -1,8%). 
Οι υπηρεσίες κινήθηκαν αρκετά υψηλότερα σημειώνοντας αύξηση €148,7 εκατ. ή 20,1% (ταξιδιωτικές +€65,3 εκατ. ή 38,1%, μεταφορών +€1,5 εκατ. ή 0,4% και λοιπών υπηρεσιών +€81,9 εκατ. ή 39,5). 
Συνεπώς οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατέγραψαν θετική μεταβολή €201,4 εκατ. ή 5,1%
Βάσει των προαναφερθέντων στοιχείων καταλήγουμε στο αποτέλεσμα ότι η ετήσια αύξηση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών τον Απρίλιο 2017 προήλθε κυρίως από την ενίσχυση των ισοζυγίων καυσίμων (+€144,1 εκατ.) και μεταφορών (+€122,1 εκατ.).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) οι καταθέσεις των κατοίκων εσωτερικού αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση κατά €196,7 εκατ. τον Μάιο 2017. Το αντίστοιχο μέγεθος για τη χρηματοδότηση ήταν -€792,4 εκατ.
Ο Μάιος 2017 ήταν ο πρώτος μήνας τους τρέχοντος έτους με θετική μηνιαία μεταβολή για το σύνολο των καταθέσεων και ρέπος (κατοίκων εσωτερικού) των μη νομισματικών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (ΝΧΙ) στα ΝΧΙ στην Ελλάδα εκτός της ΤτΕ. 
Το προαναφερθέν σύνολο διαμορφώθηκε στα €129,9 δις από €129,7 δις τον Απρίλιο 2017 παρουσιάζοντας μηνιαία αύξηση της τάξης των €196,7 εκατ. ευρώ. 
Τους προηγούμενους τέσσερις μήνες οι αντίστοιχες μηνιαίες μεταβολές είχαν ως ακολούθως: Ιανουάριος -€1.249,8 εκατ., Φεβρουάριος -€522,4 εκατ., Μάρτιος -€442,7 εκατ. και Απρίλιος -€153,5 εκατ. Συνεπώς, στο διάστημα Ιανουαρίου – Μαΐου 2017 η σωρευτική μεταβολή των καταθέσεων σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2016 ήταν -€2.171,7 εκατ.
Στην πλευρά της χρηματοδότησης (κάτοικοι εσωτερικού) καταγράφηκε μηνιαία πτώση της τάξης των -€792,4 εκατ. τον Μάιο 2017 (€210,0 δις τον Μάιο 2017 από €210,8 δις τον Απρίλιο 2017). 
Η συγκεκριμένη πτώση προήλθε από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις (-€746,1 εκατ.) και από τα νοικοκυριά (-€220,5 εκατ.). Στις κατηγορίες της γενικής κυβέρνησης και των ελεύθερων επαγγελματιών, αγροτών και ατομικών επιχειρήσεων σημειώθηκε αύξηση της τάξης των €112,0 και €62,1 εκατ. αντίστοιχα. 
Τέλος, η σωρευτική μεταβολή του συνόλου της χρηματοδότησης σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2016 διαμορφώθηκε στα -€3.841,3 εκατ. 
Ως εκ τούτου, το κενό ανάμεσα στη χρηματοδότηση των κατοίκων εσωτερικού και στις αντίστοιχες καταθέσεις μειώθηκε κατά €1.669,7 εκατ. (βελτίωση της ρευστότητας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος).