Eurobank: Η συρρίκνωση του κλάδου των υπηρεσιών επηρέασε αρνητικά τις εξαγωγές στο 10μηνο του 2016

Σε όρους πραγματικής μεταβολής, η πτώση των εξαγωγών της περιόδου Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2016 – σημαντικά μικρότερη σε σχέση με την αντίστοιχη σε ονομαστικούς όρους – προήλθε αποκλειστικά από τις υπηρεσίες.
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει η Eurobank, στην ανάλυσή της “7 ημέρες οικονομία”.
Για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2016, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (στοιχεία ισοζυγίου πληρωμών) διαμορφώθηκαν στα €42,4 δις σε τρέχουσες τιμές.
Ο τομέας των αγαθών συνεισέφερε το 47,5% ή €20,1 δις  και ο αντίστοιχος των υπηρεσιών το 52,5% ή €22,3 δις.
Στον τομέα των αγαθών τα μερίδια των επί μέρους κατηγοριών είχαν ως εξής: εμπορεύματα εκτός καυσίμων και πλοίων 74,6% ή €15,0 δις, καύσιμα 24,7% ή €5,0 δις και πλοία 0,7% ή €0,1 δις.
Τα αντίστοιχα μεγέθη στον τομέα των υπηρεσιών ήταν: ταξιδιωτικές 57,5% ή €12,8 δις, μεταφορών 28,6% ή €6,4 δις και άλλων υπηρεσιών 13,9% ή €3,1 δις.
Σε σύγκριση με την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2015, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν πτώση -8,3% ή -€3,8 δις.
Η εν λόγω μεταβολή προήλθε κατά 85,2% από τον τομέα των υπηρεσιών και κατά 14,8% από τον αντίστοιχο των αγαθών. Πιο αναλυτικά, οι εξαγωγές υπηρεσιών συρρικνώθηκαν -12,8% ή -€3,3 δις και οι εξαγωγές αγαθών -2,7% ή -€0,6 δις.
Την υψηλότερη συμβολή στην πτώση των εξαγωγών υπηρεσιών είχαν οι μεταφορές (-26,7% ή -€2,3 δις) και ακολούθησαν, ο ταξιδιωτικός κλάδος (-6,4% ή -€0,9 δις) και ο αντίστοιχος των άλλων υπηρεσιών (-1,9% ή -€0,1 δις). Σε ότι αφορά τη συρρίκνωση των εξαγωγών αγαθών, τη μεγαλύτερη συνεισφορά είχε η κατηγορία των καυσίμων (-10,9% ή -€0,6 δις) ενώ ο τομέας των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία είχε θετική συμβολή (+0,5% ή +€0,1 δις).
Η κατηγορία των πλοίων, παρά την υψηλή πτώση της τάξης του -16,0%, είχε οριακά αρνητική συνεισφορά καθώς το μερίδιό της επί του συνόλου των εξαγωγών αγαθών είναι πάρα πολύ μικρό.
Η πορεία – σε όρους ετήσιας μεταβολής – των ελληνικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών δεν ήταν ομοιόμορφη κατά τη διάρκεια των 10 πρώτων μηνών του τρέχοντος έτους.
Στο 1ο και στο 2ο τρίμηνο 2016 καταγράφηκε ισχυρή συρρίκνωση στις υπηρεσίες (κυρίως στις μεταφορές) και ακολούθησε η κατηγορία των αγαθών με σχετικά ηπιότερη πτώση (κυρίως στα καύσιμα το 1ο εξάμηνο 2016 και στα αγαθά χωρίς καύσιμα και πλοία στο 2ο τρίμηνο 2016).
Στο 3ο τρίμηνο 2016, με εξαίρεση τις ταξιδιωτικές υπηρεσίες, το πρόσημο γύρισε σε θετικό για όλες τις επί μέρους κατηγορίες εξαγωγών. Η πορεία των τιμών των καυσίμων, των ναύλων, καθώς και η επίδραση του μέτρου των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων αποτελούν ερμηνευτικούς παράγοντες των προαναφερθέντων ποιοτικών μεταβολών.
Τα παραπάνω στοιχεία είναι ονομαστικά, δηλαδή ενσωματώνουν τόσο τις μεταβολές των τιμών όσο και των ποσοτήτων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών της ΕΛ.ΣΤΑΤ., η μέση ετήσια μεταβολή των αποπληθωριστών των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών ήταν -9,6% και -2,1% αντίστοιχα την περίοδο 2016Q1-2016Q3.
Συνεπώς, σε όρους πραγματικής μεταβολής, η πτώση των εξαγωγών – σημαντικά μικρότερη σε σχέση με την αντίστοιχη σε ονομαστικούς όρους – προήλθε αποκλειστικά από τις υπηρεσίες
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) διαμορφώθηκε σε έλλειμμα -€198,44 εκατ. τον Οκτώβριο 2016 έναντι πλεονάσματος +€264,81 εκατ. τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.
Η εν λόγω μεταβολή προήλθε από τη μείωση του ισοζυγίου πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων κατά -€417,49 και -€109,76 εκατ. αντίστοιχα.
Το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασε αύξηση +€64,00 εκατ. (αγαθών -€11,18 εκατ. και υπηρεσιών +€75,17 εκατ.).
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) σημείωσε ετήσια μείωση -€463,26 εκατ. τον Οκτώβριο 2016.  Διαμορφώθηκε σε έλλειμμα -€198,44 εκατ. από πλεόνασμα €264,81 εκατ. τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.
Για το σύνολο του 12μήνου Νοεμβρίου 2015 – Οκτωβρίου 2016 ήταν ελλειμματικό στα -€0,93 δις (βλέπε Σχήμα 1). Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο Νοεμβρίου 2007 – Οκτωβρίου 2008, δηλαδή τον πρώτο χρόνο της ελληνικής «μεγάλης ύφεσης», το έλλειμμα του ΙΤΣ ανερχόταν στα -€38,11 δις.
Η εν λόγω ανισορροπία αντανακλούσε τη μεγάλη απόκλιση που υπήρχε ανάμεσα στην εγχώρια ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες και την εγχώρια παραγωγή – εισόδημα.
Ή αν το θέσουμε υπό μια άλλη οπτική γωνία, τη μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις εγχώριες επενδύσεις και την εθνική αποταμίευση. Το κενό καλυπτόταν με εξωτερικό δανεισμό, δηλαδή με έλλειμμα στο ΙΤΣ.