Ελληνικός σιδηρόδρομος: Αλλάζει ο Μανωλιός – Σχέδιο Σταϊκούρα για τη σύσταση νέου φορέα

Ο ελληνικός σιδηρόδρομος αλλάζει και πάλι δομή. Φαίνεται πως μετά την ευρεία αναδιάρθρωση του ΟΣΕ και των θυγατρικών του, που είχε γίνει επί υπουργείας Κωστή Χατζηδάκη, ο σημερινός υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας προωθεί νέο σχέδιο μετά τα όσα διαδραματίστηκαν στον ελληνικό σιδηρόδρομο τα τελευταία χρόνια, και συγκεκριμένα από την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, μέχρι το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη και τις παραλείψεις καθλώς και τις ζημιές στις υποδομές από τις θεομηνίες και κυρίως απο την κακοκαιρία Danilel.

Επίσης, ακυρώνει «μεταρρύθμιση» όπως είχε ονομαστεί ρύθμιση που έγινε μόλις το 2022, για την απόσχιση της ΕΡΓΟΣΕ από τον ΟΣΕ και τη μεταβίβαση των μετοχών της (ΕΡΓΟΣΕ) από τον ΟΣΕ στο ελληνικό δημόσιο.

Βέβαια, όλα αυτά που συνέβησαν οφείλονται σε ανθρώπινα λάθη όπως και οι ελλείψεις-αδιαφάνεια που συνοδεύουν τη λειτουργία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ υπό το ιταλικό ιδιοκτησιακό καθεστώς (έχει μετονομαστεί σε Hellenic Train). Συνεπώς, το ότι ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών έχει κάτι άλλο στο μυαλό του, δεν διασφαλίζει την επόμενη ημέρα του ελληνικού σιδηροδρόμου. Αλλά υπό την πίεση των γεγονότων εκπονεί ένα νέο σχέδιο με έμφαση στην ασφάλεια.

Αυτή τη φορά στο σχέδιο ρόλο αναμένεται να παίξουν Γάλλοι και όχι Ιταλοί. Σχεδιάζει να συνεργαστεί με τους γαλλικούς σιδηροδρόμους (SNCF) και να συστήσει νέο δημόσιο φορέα με πυρήνα τον ΟΣΕ, ο οποίος θα απορροφήσει την ΕΡΓΟΣΕ (που ασχολείται με τα σιδηροδρομικά έργα) και ένα τμήμα της ΓΑΙΑΟΣΕ (η οποία διαχειρίζεται την ακίνητη περιουσία του σιδηροδρόμου και το τροχαίο υλικό). H διαχείριση της ακίνητης περιουσίας θα παραμείνει στο Υπερταμείο, στο οποίο αυτή τη στιγμή ανήκει η ΓΑΙΑΟΣΕ.
«Δημιουργείται ένας νέος δημόσιος φορέας, με πυρήνα τον ΟΣΕ, που αναλαμβάνει τον ρόλο, τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής, όπως περιγράφονται στο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο», σημείωσε ο υπουργός Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας σε τοποθέτησή του στη Βουλή κατά τη συζήτηση του σχεδίου του προϋπολογισμού για το 2024.
«Στη νέα εταιρεία εντάσσονται, με κορμό τον σημερινό ΟΣΕ, η ΕΡΓΟΣΕ και η ΓΑΙΑΟΣΕ, κατά το μέρος που αφορά το τροχαίο υλικό», πρόσθεσε.

Η νέα νομοθετική ρύθμιση θα ακυρώσει προηγούμενη «μεταρρύθμιση», η οποία είχε ψηφιστεί το 2022 για την απόσχιση της ΕΡΓΟΣΕ από τον ΟΣΕ και τη μεταβίβαση των μετοχών της από τον ΟΣΕ στο ελληνικό Δημόσιο. Αυτή η μεταρρύθμιση στόχευε να αμβλυνθούν και οι τριβές μεταξύ ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ, κάτι ωστόσο που δεν επιτεύχθηκε. Οπως άλλωστε είχε επισημάνει σε ένα σημείο του και το πόρισμα της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη, «τα προβλήματα στο δίπολο ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ μπορούν να αντιμετωπιστούν είτε με επαναφορά της ΕΡΓΟΣΕ ως θυγατρικής του ΟΣΕ είτε με υπαγωγή της ΕΡΓΟΣΕ ως αυτοτελούς γενικής διεύθυνσης εντός του ΟΣΕ».

Σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργού, προωθείται δημιουργία ανώνυμης εταιρείας υπό τον έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου. Η εταιρεία αυτή θα συνεργαστεί με τους γαλλικούς σιδηροδρόμους (SNCF), με ότι αυτό συνεπάγεται από πλευράς συμβάσεων. Μέσα στο 2024 αναμένεται να γίνει διεθνής διαγωνισμός για να οριστεί σύμβουλος τεχνικής διοίκησης που θα έχει τα στελέχη και την τεχνογνωσία για να αναλάβει σε καθημερινή βάση τις επιχειρησιακές εργασίες (day to day operation). Λεπτομέρειες του σχεδίου αναδιάρθρωσης αναμένεται να παρουσιαστούν σε υπουργικό συμβούλιο, ενδεχομένως το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου, με στόχο η νέα μεταρρύθμιση να νομοθετηθεί μέσα στο 2024.

Επιπλέον, θα παρουσιαστεί και η στρατηγική του υπουργείου για τον ελληνικό σιδηρόδρομο σε ορίζοντα 20ετίας, καθώς επιδίωξη του υπουργείου είναι η εξασφάλιση πόρων για την ανάταξη και αναβάθμιση του σιδηροδρόμου. Ετσι, θα υποβληθεί τον Ιανουάριο πρόταση χρηματοδότησης για τη διεκδίκηση πόρων που αφορούν έργα ανάταξης και αναβάθμισης σε τμήματα όπως: Σκα – Οινόη, Ανω Λιόσια – Κόρινθος, Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας, Ορμένιο – Αλεξανδρούπολη και Ρίο – Πάτρα.