ΕΚΤ: Γιατί η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού δεν θα σταματήσει τις αυξήσεις επιτοκίων

Σήμερα αναμένονται τα στοιχεία της Eurostat για την πορεία του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη, με τους αναλυτές να προεξοφλούν αποκλιμάκωση και υποχώρηση τον Δεκέμβριο κάτω από το 10% για πρώτη φορά σε διάστημα τριών μηνών.

Προάγγελος για νέα υποχώρηση του πληθωρισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτελούν τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν σε Γερμανία, Γαλλία και Ισπανία για το Δεκέμβριο.

Η επιβράδυνση μπορεί να απαλύνει τις πιέσεις προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ωστόσο, θεωρείται απίθανο ότι θα είναι αρκετή για να βάλει «φρένο» στις αυξήσεις των επιτοκίων, σχολιάζουν οι Financial Times προσθέτοντας ότι οι αγορές να εξακολουθούν να αναμένουν σε μια σειρά αυξήσεων κατά τη διάρκεια του 2023.

Γιατί όμως η υποχώρηση του πληθωρισμού δεν είναι αρκετή για να αλλάξει ρότα η ΕΚΤ;

Είναι γεγονός ότι η μείωση που καταγράφουν οι τιμές των καυσίμων και η κρατική στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις έχουν οδηγήσει σε χαμηλότερο ρυθμό τον πληθωρισμό. Όμως οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές παραμένουν ισχυρές.

Το Βερολίνο, για παράδειγμα, επιδότησε τους λογαριασμούς φυσικού αερίου των περισσότερων νοικοκυριών για τον Δεκέμβριο, οι οποίοι- σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Commerzbank- έριξαν τον εναρμονισμένο ρυθμό του πληθωρισμού κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες. Έτσι ο πληθωρισμός έπεσε κάτω από το 10%, και διαμορφώθηκε στο 9,6%, από 11,3% τον προηγούμενο μήνα. Ωστόσο, η αύξηση του κόστους των υπηρεσιών, ένας δείκτης για το πόσο είναι πιθανό να διαρκέσουν οι πιέσεις στις τιμές, επιταχύνθηκε τον Δεκέμβριο.

Στην Ισπανία, ο δομικός πληθωρισμός (ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή στον οποίο δεν λαμβάνονται υπόψη οι τιμές των τροφίμων και της ενέργειας επειδή είναι ευμετάβλητα και εποχικά) αυξήθηκε σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο, παρά την μεγαλύτερη από την αναμενόμενη πτώση του εναρμονισμένου δείκτη στο 5,6%.

Αν και ο συνολικός πληθωρισμός στην Ευρωζώνη υποχώρησε από το 10,6% που καταγράφηκε τον Οκτώβριο, σε 10,1% τον Νοέμβριο, ο δομικός πληθωρισμός- που διαμορφώθηκε στο 5%, παρέμεινε σε ιστορικό υψηλό. Και αναμένεται να παραμείνει στα ίδια επίπεδα τον Δεκέμβριο. «Αυτή η χρονιά θα εστιάσει ως επί το πλείστον στο πώς θα επιτευχθεί σημαντική υποχώρηση του πληθωρισμού, και να εξακριβώσουμε τι ακριβώς τον οδηγεί», όπως σημειώνει ο Paul Hollingsworth της BNP Paribas.

Για να προχωρήσει σε αλλαγή τακτικής η ΕΚΤ, θα πρέπει πρώτα να δει σημαντική πτώση του δομικού πληθωρισμού και άλλων δεικτών που υποδεικνύουν μακροπρόθεσμες πληθωριστικές πιέσεις, όπως η αύξηση των μισθών. Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ θα είναι επίσης σε επιφυλακή για ενδείξεις ότι τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν υψηλές τιμές ενέργειας ενισχύουν τη ζήτηση.

Όπως εξήγησε η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, σε συνέντευξή της στην κροατική εφημερίδα Jutarnji List: «Πρέπει να προσέχουμε ώστε οι εγχώριες αιτίες [του πληθωρισμού] που βλέπουμε και σχετίζονται κυρίως με τα δημοσιονομικά μέτρα και τη δυναμική των μισθών, να μην οδηγήσουν σε παγίωση του πληθωρισμού».

Επομένως, εάν δεν καταγραφεί σημαντική πτώση στα μέτρα των υποκείμενων πιέσεων στις τιμές, οι προσδοκίες των αγορών και των οικονομολόγων για τα επιτόκια της ΕΚΤ είναι απίθανο να αλλάξουν σε μεγάλο βαθμό.

«Θα είναι πολύ καλό να επιστρέψουμε στον πληθωρισμό 3 ή 4%», σημειώνει ο Hollingsworth διευκρινίζοντας: «Αλλά θα μπορούσε να είναι πιο δύσκολο να μειωθεί στο 2%, ιδιαίτερα εάν υπάρχει μια πιο ήπια από την αναμενόμενη ύφεση». «Πρέπει πραγματικά να δούμε τις τιμές των υπηρεσιών και την αύξηση των μισθών να μειώνονται για να πείσουμε την ΕΚΤ ότι έχει κάνει αρκετά», καταλήγει.