Έμποροι: 1 στα 10 δέματα στην Ελλάδα έρχεται από Κίνα – Πως οι κινεζικές εισαγωγές απειλούν (και) το εγχώριο εμπόριο

Στο 8% των δεμάτων που φθάνουν στην Ελλάδα ανέρχονται οι παραδόσεις από την Κίνα με κύριους αποστολείς κυρίως τρεις πλατφόρμες: Πρώτα την Ali Baba και μετά τις γνωστές Τemu και Shein ενώ το μέσο καλάθι παραγγελίας σε ημερήσια βάση αγγίζει τα 40 ευρώ. Αυτό αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, που χάνουν μερίδιο από τις εγχώριες πλατφόρμες και τα φυσικά σημεία πώλησης από τις κινεζικές αποστολές και οι οποίοι επισημαίνουν ότι τίθενται θέματα ασφάλειας και μηδενικής φορολογίας με αποτέλεσμα να υπάρχουν  ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού.

Κατά όσα αναφέρει στο Financial Report ο αντιπρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ), Νίκος Κογιουμτσής «το πρόβλημα δεν είναι μόνο το γεγονός ότι πλέον το σχεδόν το 1/10 των αποστολών πλέον έρχονται από την Κίνα, στερώντας αυτή την κατανάλωση από τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε μια περίοδο που αυτή είναι ιδιαίτερα μειωμένη. Το θέμα είναι ότι αυτό γίνεται ανεξέλεγκτα και με ελαστικότητα στη φορολογία. Το έχουμε θέσει επανειλημμένα σαν ζήτημα στο Υπουργείο Ανάπτυξης, υπάρχει πλέον συνεργασία για το ζήτημα με όλους τους εμπορικούς φορείς και τον Μάρτιο είναι προγραμματισμένη μια συνάντηση με τους ευρωβουλευτές μας, με στόχο να τεθεί συνολικά στην ΕΕ και να επιταχυνθούν οι δράσεις».

Στην ερώτηση ποιοι κλάδοι είναι αυτοί που κυρίως χάνουν ο κ. Κογιουμτσής απαντά: «Όλοι έχουν απώλειες καθώς σε αυτές τις πλατφόρμες μπορεί να βρει κανείς από ένα μπρελόκ, ρούχα και είδη σπιτιού μέχρι κουζίνες και ψυγεία. Θα έλεγα ότι κυρίως ο ρουχισμός και τα είδη σπιτιού έχουν τη μεγαλύτερη διαρροή και το αστείο είναι ότι σχεδόν τα ίδια πράγματα, εισαγόμενα από την Κίνα, μπορεί κανείς να τα βρει, ελεγμένα και φορολογημένα σε γνωστές αλυσίδες στην Ελλάδα».

Ο Νίκος Κογιουμτσής

Συνολικό το ζήτημα στην ΕΕ 

Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2024, περίπου 4,6 δισεκατομμύρια αποστολές μικρής αξίας, δηλαδή εμπορεύματα αξίας που δεν υπερβαίνουν τα 150 ευρώ εισήλθαν στην αγορά της ΕΕ, τα οποία ισοδυναμούν με 12 εκατομμύρια δέματα ημερησίως. Κατά τους φορείς της αγοράς, ο αριθμός αυτός είναι διπλάσιος από ό,τι το 2023 και τριπλάσιος από ό,τι το 2022, και πολλά από αυτά τα αγαθά έχουν διαπιστωθεί ότι δεν συμμορφώνονται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Και το ζήτημα δεν είναι μόνο αυτό, καθώς όλο και περισσότερα επιβλαβή προϊόντα εισέρχονται στην ΕΕ ενώ οι ευρωπαίοι πωλητές διατρέχουν κίνδυνο να υποστούν ζημία από αθέμιτες πρακτικές και την πώληση προϊόντων παραποίησης/απομίμησης μέσω διαδικτυακών αγορών.

Απειλούν ακόμα και επιχειρήσεις στην Ελβετία

Θα περίμενε, δε, κανείς ότι οι δύο εταιρείες θα απειλούσαν κατά κύριο λόγο οικονομίες πιο εύθραυστες, με καταναλωτές που θα έχουν πιο περιορισμένη οικονομική δυνατότητα. Κι όμως, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο τέλος του 2024, ακόμα και χώρες με υψηλό ΑΕΠ και υψηλή κατανάλωση έχουν απέναντί τους τις κινεζικές πλατφόρμες: Είναι ενδεικτικό ότι και οι ελβετικές επιχειρήσεις χάνουν δισεκατομμύρια φράγκα ετησίως ως αποτέλεσμα, κυρίως, της εξάπλωσης των κινεζικών διαδικτυακών πλατφορμών Temu και Shein.

Σύμφωνα με τον Bernhard Egger, διευθυντή της Handelsverband swiss, ο κύκλος εργασιών που γίνεται στην Ελβετία από τους Κινέζους ανταγωνιστές είναι περίπου 1 δισεκατομμύριο CHF (1,14 δισεκατομμύρια δολάρια). «Αν σκεφτεί κανείς ότι η ισοδύναμη αξία είναι συχνά υψηλότερη, πρόκειται για 3 δισεκατομμύρια CHF που χάνουν οι ελβετικοί λιανοπωλητές», ανέφερε ο Έγκερ.

Κατά την άποψή του, ο ανταγωνισμός χαμηλού κόστους, ειδικά από την Κίνα, αποτελεί πραγματική απειλή για τα ελβετικά καταστήματα, αλλά κυρίως για εκείνα που ανήκουν στην κατηγορία των χαμηλών τιμών. «Για εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τμήματα υψηλότερων τιμών, με καλύτερη ποιότητα, τέτοιοι προμηθευτές είναι λιγότερο ανταγωνιστικοί» ανέφερε. Παράλληλα, ο Egger προέβλεψε ανάπτυξη για το ελβετικό διαδικτυακό εμπόριο το επόμενο έτος και επισημαίνει την εξάπλωση περίπου 10% σε σχέση με τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Κατά την άποψή του, ωστόσο, οι έμποροι λιανικής θα πρέπει να προσαρμοστούν στις αλλαγές στα κανάλια πωλήσεών τους, καθώς το εμπόριο μέσω κινέζικων πλατφορμών ή οι πωλήσεις μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης γίνονται όλο και πιο σημαντικές.

Σύμφωνα με τον Egger, το εμπόριο μέσω κινέζικων πλατφορμών αντιπροσωπεύει επί του παρόντος περίπου το 10-15% του ελβετικού διαδικτυακού εμπορίου: «Πιστεύουμε ότι αυτό το ποσοστό θα αυξηθεί σε περίπου 25%, επομένως αυτό το θέμα θα συνεχίσει να μας ενδιαφέρει».

Μ. Σαββίδης: Να γίνονται σωστοί έλεγχοι, να υπάρχει ισοτιμία

Την απαισιοδοξία του, παρότι τους τελευταίους μήνες υπάρχει κινητικότητα στην αντιμετώπιση του προβλήματος, εκφράζει στο Financial Report ο Μάκης Σαββίδης, μέλος του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ηλεκτρονικού Εμπορίου: «Μια πρώτη κινητοποίηση απέναντι στις ανισότητες που υπάρχουν σε σχέση με τις κινεζικές πλατφόρμες ξεκίνησε από πέρυσι την άνοιξη, μεσολάβησαν, όμως οι εκλογές, άλλαξαν οι ευρωβουλευτές και από τον Σεπτέμβριο, με την εκλογή των νέων επιτρόπων, στείλαμε σαν Σύνδεσμος στο νέο Ευρωκοινοβούλιο τις απαιτήσεις μας σε σχέση με τα ζητήματα που έχει το ηλεκτρονικό εμπόριο από την Κίνα. Επί της ουσίας αυτό που ζητούν τα ηλεκτρονικά καταστήματα ανά την Ευρώπη και την Ελλάδα είναι η  ισονομία στην επιβολή ελέγχων, να γίνονται με τους ίδιους όρους, είτε τα προϊόντα έρχονται από  την Κίνα είτε από την Ευρώπη. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία με την Ελλάδα έχει εφαρμόσει τη νομοθεσία της Ευρώπης με πολύ αυστηρό τρόπο, με πρόστιμα κλπ., κάτι που δεν γίνεται για όσα έρχονται από την Κίνα. Υπάρχει δυσκολία στον έλεγχο στις εξωχώριες επιχειρήσεις που δεν εφαρμόζουν το νόμο όπως ελληνικές επιχειρήσεις. Αν γινόταν αυτό κάθε μέρα θα υπήρχαν πρόστιμα. Η πρόθεση είναι άμεσα να εφαρμοστεί ο νόμος για όποιος δραστηριοποιείται εντός ΕΕ, και φορολογικά και πρακτικά όσον αφορά το όλο πλαίσιο».

O Mάκης Σαββίδης

Ο ίδιος προσθέτει ότι βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η επιβολή επείγουσας έρευνας προς τα ασιατικά market places και τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα προϊόντα που αποστέλλουν απέχουν πολύ στην ασφάλεια, αλλά και από την σωστή εφαρμογή της νομοθεσίας. Αυτό που ζητούν οι φορείς, κατά τον κ. Σαββίδη είναι ο 100% έλεγχος και φορολόγηση αυτών των πλατφορμών από το πρώτο ευρώ. Εξάλλου, ο κ. Σαββίδης επισημαίνει ότι παρότι είναι γνωστό ότι υπάρχουν απώλειες στην αγορά «μπορούμε να δεν γνωρίζουμε πόσο μεγάλες είναι αυτές γιατί δεν υπάρχει έλεγχος. Ακόμα και αν ξεκινήσουν οι διαδικασίες, δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος ότι αυτές θα δρομολογηθούν γρήγορα και κάθε ημέρα είναι χαμένος χρόνος, αν αναλογιστούμε και την γραφειοκρατία της ΕΕ σε σχέση με τις οδηγίες και τις αποφάσεις. Σίγουρα, όμως, θεωρώ ότι θα μπορεί άμεσα να γίνει μια πρώτη εξομάλυνση της αγοράς» καταλήγει.

Άμεση προτεραιότητα

Η συνολική αντιμετώπιση του αθέμιτου ανταγωνισμού από διαδικτυακές πλατφόρμες τρίτων χωρών έγινε αντικείμενο ευρύτατης συνεδρίασης στις αρχές Φεβρουαρίου με τη συμμετοχή εμπορικών φορέων από όλη την Ευρώπη, με την Ελλάδα να εκπροσωπείται από την ΕΣΕΕ. Στη δήλωσή του πριν από λίγες ημέρες ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ Σταύρος Καφούνης υπογράμμισε: «Ο αθέμιτος ανταγωνισμός που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις από πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες τρίτων χωρών είναι μια εντεινόμενη απειλή με υπαρξιακή διάσταση, όχι μόνο για την ελληνική, αλλά και για την ευρωπαϊκή αγορά. Η είσοδος προϊόντων από τρίτες χώρες που δεν είναι ασφαλή και δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, σε συνδυασμό με την έλλειψη δίκαιης φορολογικής αντιμετώπισής τους, υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι ευρωπαϊκές τελωνειακές αρχές καταγράφουν πάνω από 10 εκατομμύρια δέματα ημερησίως, δηλαδή κοντά στα 4 δις δέματα κάθε χρόνο. Αν αυτό το στοιχείο πολλαπλασιαστεί με μια μέση αξία 100 ή 150 ευρώ αντιλαμβανόμαστε όλοι την τεράστια σημασία που έχει για το πανευρωπαϊκό εμπόριο. Μόνο η αξία των προϊόντων χαμηλής αξίας (περίπου 9,5 ευρώ ανά δέμα) για το 2024 υπολογίζεται ότι ξεπέρασε τα 4 δις ευρώ το 2024».

Όπως τόνισε, δε, ο ίδιος χαρακτηριστικά: «Γι’ αυτό και στις άμεσες προτεραιότητες της ΕΣΕΕ περιλαμβάνεται η συνεργασία σε εθνικό επίπεδο με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, ώστε να δημιουργηθεί μια τεκμηριωμένη πρόταση από το επιστημονικό επιτελείο του Ινστιτούτου της ΕΣΕΕ που θα καταγράψει το μέγεθος της απειλής για την ελληνική αγορά. Στη συνέχεια, θα επιδιώξουμε σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση να διεκδικήσουμε μια δραστική ευρωπαϊκή παρέμβαση, πριν η Ευρώπη χάσει χιλιάδες εμπορικές επιχειρήσεις και εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας».

Μαρία Μπακοπούλου 

[email protected]