Δημοσιονομικό Συμβούλιο: Επισφαλής η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE όσο καθυστερεί η αξιολόγηση

Η καθυστέρηση ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης του Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής ενισχύει την αβεβαιότητα και την μεταβλητότητα, καθιστώντας την πορεία ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης επισφαλή.
Η χαμηλή αβεβαιότητα και η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης είναι βασικές προϋποθέσεις για την σημαντική αύξηση των επενδύσεων που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2017, 2018 και 2019.
Αυτό αναφέρει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ), υπό την Προεδρία του κ. Παναγιώτη Κορλίρα, το οποίος δημοσίευσε την Αξιολόγηση των Μακροοικονομικών προβλέψεων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΕΔΣ, έπειτα από την αυξητική τάση που παρουσίασαν τα στοιχεία του 3ου τριμήνου 2016, οι συμφωνηθέντες στόχοι – εκτιμήσεις του ΑΕΠ (σε δισ. Ευρώ) που αφορούν το 2016 έχουν επιτευχθεί ακριβώς (βλ. Πίνακα 1).
Για το σύνολο του 2016, οι ανεξάρτητες προβλέψεις του ΕΔΣ για το ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ, βάση των δεδομένων του εννεάμηνου, δείχνουν αντίστοιχες τάσεις, περί το 0,1%.
Σύμφωνα με την τελευταία αναθεώρηση του Υπ. Οικονομικών (Ιαν. 2017) οι στόχοι – εκτιμήσεις των δανειστών για το 2017 και 2018 θα πραγματοποιηθούν οριακά.
Είναι γεγονός ότι οι καλύτερες των αρχικών προβλέψεων επιδόσεις του 2016 θα έχουν θετικό αντίκτυπο (carry over effect) το 2017.
Παρόλα αυτά, ο στόχος για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,5% θεωρείται αρκετά αισιόδοξος.
Υπάρχει ένας σημαντικός παράγοντας που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τις παραπάνω προβλέψεις.

Η καθυστέρηση ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης του Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής ενισχύει την αβεβαιότητα και την μεταβλητότητα, καθιστώντας την πορεία ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης επισφαλή.
Η χαμηλή αβεβαιότητα και η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης είναι βασικές προϋποθέσεις για την σημαντική αύξηση των επενδύσεων που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2017, 2018 και 2019.

Ειδικότερα Σχόλια για το 2017, 2018 και 2019 (Πίνακας 2):

1. Ιδιωτική κατανάλωση: Κατά την εκτίμηση μας, η μείωση του ρυθμού μεταβολής της ιδιωτικής κατανάλωσης μόνο κατά 0,3% (από 1,8% σε 1,5%) κρίνεται αρκετά αισιόδοξη, λόγω της πίεσης στο εισόδημα από τα φορολογικά μετρά που τέθηκαν σε ισχύ το 2017.
Η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης μπορεί να προέλθει από την άρση της αβεβαιότητας και την διοχέτευση των αποταμιεύσεων προς την οικονομία με έμφαση στην ιδιωτική κατανάλωση.
2. Δημόσια κατανάλωση: Η εκτίμηση του ΕΔΣ για την μείωση του ρυθμού μεταβολής της δημόσιας κατανάλωσης κατά 0,4% (από -0,3% σε -0,7%) σε σχέση με τις προβλέψεις του 2016 κρίνεται ως ρεαλιστική – στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής.
3. Συνολικές επενδύσεις: Υπάρχουν προϋποθέσεις για την αύξηση των επενδύσεων που στηρίζονται στην αναστροφή του οικονομικού κλίματος.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι η καθυστέρηση ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης θέτει σε κίνδυνο τις παραπάνω προβλέψεις.
4. Εισαγωγές και εξαγωγές: Αναθεώρηση προς τα πάνω των προβλέψεων για τις εισαγωγές – εξαγωγές θεωρείται εύλογη λόγω της αναμενόμενης αύξησης του τουρισμού.
Η Ελλάδα θεωρείται ασφαλής τουριστικός προορισμός σε σχέση με γειτονικές χώρες.
Η αναστροφή του οικονομικού κλίματος θα ενισχύσει τις εισαγωγές.
5. Εναρμονισμένος ΔΤΚ και ανεργία: Ο Εναρμονισμένος ΔΤΚ λόγω των προσθέτων φορολογικών μέτρων θα παρουσιάσει αύξηση κατά 0,7% σε σχέση με τις προβλέψεις του Οκτωβρίου 2016.
Η ανεργία παραμένει σταθερά πολύ υψηλή έως το 2019.
Η αναθεώρηση των προβλέψεων που θα υιοθετηθούν από το ΜΠΔΣ αφορούν κυρίως το 2017.
Οι διαφοροποιήσεις των προβλέψεων Ιανουαρίου 2017 και Οκτωβρίου 2016 παρουσιάζονται στο παρακάτω Διάγραμμα 1.
Οι κυριότερες αναθεωρήσεις πραγματοποιήθηκαν στον Εναρμονισμένο ΔΤΚ, καθώς και στις εισαγωγές και εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών.
Σε μικρότερη κλίμακα υπάρχουν διαφοροποιήσεις στην ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση.

Συμπέρασμα:
Τελικά οι προβλέψεις του ΕΔΣ επιβεβαιώθηκαν για το 2016, καθώς το πραγματικό ΑΕΠ έκλεισε με ρυθμό αύξησης 0,2%. Η θετική επίδοση του 2016 επηρεάζει και το 2017, έτσι προβλέπεται να πραγματοποιηθούν οι στόχοι – εκτιμήσεις των δανειστών, παρά τα επιπλέον φορολογικά μέτρα.
Ωστόσο για την επίτευξη του στόχου του 2017 αναγκαία, αλλά όχι ικανή, προϋπόθεση είναι η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής.
Άλλες πηγές κινδύνου είναι η έκταση που θα παρουσιάσει η προσφυγική κρίση και το αντίκτυπό της στον τουρισμό, η αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, η αργή πορεία των ιδιωτικοποιήσεων καθώς και η παγκόσμια αβεβαιότητα.
Η αισιόδοξη προοπτική (upside risks) στηρίζεται στην ταχύτερη από τις προβλέψεις ανάκτηση της επενδυτικής και καταναλωτικής εμπιστοσύνης.