Δίκοπο μαχαίρι για τη Μέρκελ η συμμετοχή του ΔΝΤ

Το ανοιχτό ζήτημα της συμμετοχής του ΔΝΤ στο τρέχον πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας φέρνει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τη γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ. Ποια λύση θα προτιμήσει τελικά για να βγει από το αδιέξοδο;

Το ζήτημα εξακολουθεί να φέρνει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τη γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ. Είναι προφανές ότι στην παρούσα φάση η ίδια θα προτιμούσε να απαλλαγεί από την εμπλοκή του ΔΝΤ στο ελληνικό ζήτημα. Διότι αφενός τα ποσά που διαθέτει το Ταμείο, ήτοι 1,6 δις, είναι αμελητέα ως προς το συνολικό ύψος του τρίτου μνημονίου και αφετέρου ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας ESM έχει αποκτήσει πλέον σημαντική εμπειρία στη διάσωση χωρών και δεν χρειάζεται απαραιτήτως την αρωγή των ειδικών του Ταμείου. Εντούτοις ήταν η ίδια η Α. Μέρκελ και ο πρώην υπουργός της Β. Σόιμπλε που επέμεναν τόσο σθεναρά στη συμμετοχή του ΔΝΤ εξαιτίας της εμπειρίας του και κυρίως λόγω των πιέσεων που ασκεί για την υλοποίηση των συμπεφωνημένων μεταρρυθμίσεων. Άλλωστε η συμμετοχή του ΔΝΤ ήταν και ο όρος που είχαν θέσει οι γερμανοί βουλευτές για να εγκρίνουν το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας.

Υπό την έννοια αυτή η συμμετοχή του ΔΝΤ έχει εξελιχθεί για την καγκελάριο σε δίκοπο μαχαίρι: η συμμετοχή του ΔΝΤ συνεπάγεται μεγάλη ελάφρυνση χρέους την οποία απορρίπτει αναφανδόν η Γερμανία αλλά και άλλες χώρες. Από την άλλη πλευρά, εφόσον τελικώς δεν συμμετάσχει, τότε η Α. Μέρκελ θα αθετήσει την υπόσχεσή της προς τους βουλευτές της.

Το «μικρότερο κακό»

Η σημερινή SZ εκτιμά ότι η Α. Μέρκελ θα προτιμήσει τελικά το «μικρότερο κακό» που εν προκειμένω σημαίνει αθέτηση της υπόσχεσης για πλήρη συμμετοχή του ΔΝΤ. Διότι η εναλλακτική επιλογή, το να δεχτεί εκτεταμένα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους όπως αξιώνει το Ταμείο, θα μπορούσαν να ενισχύσουν σημαντικά τους εθνολαϊκιστές και τους Φιλελεύθερους. Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα, Μέρκελ και Σολτς έχουν ήδη καταλήξει στη γραμμή τους και επιδιώκουν μια «ήρεμη λύση».

Η λύση αυτή όμως ενδέχεται να βάλει την Ελλάδα σε νέες περιπέτειες. Με την ενδεχόμενη αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα η Ελλάδα θα έχανε τον σημαντικότερο σύμμαχό της στο πάγιο αίτημα για γενναιόδωρη ελάφρυνση του χρέους η οποία θα άνοιγε και το δρόμο για την απρόσκοπτη επιστροφή στις αγορές και την καθαρή έξοδο από τα μνημόνια. Μια περιορισμένη, υπό όρους και όχι αυτοματοποιημένη ελάφρυνση του χρέους αντίθετα, που σε συνδυασμό με μια εκτεταμένη αυστηρή μεταμνημονιακή εποπτεία φαίνεται να συνθέτουν τα βασικά χαρακτηριστικά της «ήρεμης λύσης» που προκρίνουν Μέρκελ και Σολτς, δεν θα ικανοποιήσει, πιθανότατα, τις αγορές. Στην περίπτωση αυτή η προληπτική πιστωτική γραμμή θα ήταν μάλλον αναπόφευκτη και θα έβαζε σε κίνδυνο την ομαλή έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια.

Το σενάριο αυτό όμως εγκυμονεί κινδύνους και για την ίδια την γερμανίδα καγκελάριο. Η προληπτική γραμμή στήριξης μεταφράζεται από την αντιπολίτευση ήδη ως ένα υφέρπον νέο πακέτο διάσωσης. Πιθανή έγκρισή της από τη γερμανική Βουλή θα μπορούσε να εξελιχθεί για την Α. Μέρκελ σε εφιάλτη.