Διαφθορά – ΕΕ: Πιέζεται η Ουγγαρία από το πάγωμα των ευρωπαϊκών πόρων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, συχνά κατηγορούμενη για επιείκεια προς τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, αυτή την φορά στάθηκε στο ύψος της παγώνοντας ευρωπαϊκούς πόρους δισεκατομμυρίων περιμένοντας τις μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς και για τον σεβασμό του Κράτους Δικαίου από την Βουδαπέστη.

Οι οργανώσεις κατά της διαφθοράς χαιρετίζουν την ευρωπαϊκή στάση και, χωρίς να είναι «αφελείς», ελπίζουν ότι η αυστηρότητα των Βρυξελλών θα αλλάξει την κατάσταση έπειτα από δέκα χρόνια «ανελεύθερης» πορείας της Ουγγαρίας, της χώρας της κεντρικής Ευρώπης των 10 εκατομμυρίων κατοίκων.

Με την ελπίδα ότι θα γλυτώσει το τσεκούρι, η Ουγγαρία ξεκίνησε τις τελευταίες εβδομάδες να ψηφίζει μέτρα.

Αλλά οι μεταρρυθμίσεις αυτές δεν αρκούν για να επανορθώσουν τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου και τους κινδύνους που σημαίνουν για την διαχείριση των ευρωπαϊκών πόρων και για τον ίδιο τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.

Κατά συνέπεια, περί τα 12 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν προς το παρόν μπλοκαριστεί: 6,3 δισεκατομμύρια που επρόκειτο να χορηγηθούν στο πλαίσιο της εκτέλεσης του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού 2021-2027 και 5,8 δισεκατομμύρια του ταμείου ανάκαμψης για την περίοδο μετά την Covid.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση συνέταξε αυστηρό οδικό χάρτη που περιλαμβάνει 27 βήματα, ανάμεσά τους και 17 μεταρρυθμίσεις για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

«Είναι το σοβαρότερο πακέτο κατά της διαφθοράς των τριάντα τελευταίων ετών», δήλωσε ο Γιόζεφ Πέτερ Μάρτιν, διευθυντής στην Ουγγαρία της μη κυβερνητικής οργάνωσης Διεθνής Διαφάνεια (Transparency International).

«Φυσικά, δεν μπορεί να διορθώσει από την μία μέρα στην άλλη την συστημική διαφάνεια που εγκαθιδρύθηκε εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία, αλλά θέτει υπό υψηλή παρακολούθηση την κυβέρνηση. Δεν είναι και τίποτε».

Θεαματικός πλουτισμός

Οι Βρυξέλλες ανησυχούν για κατάχρηση ευρωπαϊκών πόρων, αλλά η ΕΕ δεν έχει ποτέ τολμήσει να αναλάβει δράση.

Από την επιστροφή του Βίκτορ Όρμπαν στην εξουσία το 2010, ο στενός του κύκλος έχει πλουτίσει θεαματικά, από τον παιδικό του φίλο Λόριντς Μεζάρος μέχρι τον γαμπρό του Ιστβαν Τίμπορτς , οι οποίοι πλέον έχουν υπό τον έλεγχό τους μεγάλα τμήματα της ουγγρικής οικονομίας.

Ο εθνικιστής πρωθυπουργός παράλληλα φρόντισε να ελέγξει τους θεσμούς ελέγχου της εξουσίας, είτε πρόκειται για τα μέσα ενημέρωσης είτε πρόκειται για την δικαιοσύνη.

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ουγγαρία δεν είναι μία πραγματική δημοκρατία αλλά ένα «υβριδικό αυταρχικό κοινοβουλευτικό καθεστώς».

Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε στα μέσα του Σεπτεμβρίου, επικρίνεται η απουσία αποφασιστικής δράσης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία συνέβαλε στην διάλυση της δημοκρατίας, του Κράτους Δικαίου και του πλέγματος των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ουγγαρία.

Μετά τους δισταγμούς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκλήρανε την στάση της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ακολούθησε την πρότασή της για το πάγωμα των ευρωπαϊκών πόρων, ακόμη και αν το παρακρατούμενο ποσόν αναθεωρήθηκε προς τα κάτω και το σχέδιο ανάκαμψης μετά την Covid εγκρίθηκε.

Ο συμβιβασμός παρουσιάσθηκε ως «θετικό αποτέλεσμα» χθες από τον Βίκτορ Ορμπάν.

«Είναι η ανταμοιβή για το τεράστιο έργο που έκανε η Ουγγαρία», δήλωσε η υπουργός Δικαιοσύνης Γιουντίντ Βάργκα αναφερόμενη στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Βουδαπέστη. «Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο για να επιτύχουμε το ξεπάγωμα των χρημάτων».

Απρίλιος 2023;

Έχοντας περιπέσει σε οικονομικό μαρασμό, η Ουγγαρία έχει επείγουσα ανάγκη πόρων.

Το ουγγρικό κοινοβούλιο θα κληθεί να εγκρίνει το σύνολο των απαιτούμενων νόμων μέχρι τον Μάρτιο 2023, πριν από τυχόν ξεπάγωμα των πόρων τον Απρίλιο, ελπίζει η Βουδαπέστη.

Σύσταση Αρχής «Ακεραιότητας», νέοι κανόνες για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, ενίσχυση της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος.

Ο πήχης είναι ψηλά», δηλώνει η Μάρτα Παρντάβι, στέλεχος της ουγγρικής Επιτροπής Ελσίνκι για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου.

Η Κομισιόν έχει προειδοποιήσει ότι τα χρήματα δεν θα δοθούν παρά μόνο αν η Βουδαπέστη εκπληρώσει «πλήρως και σωστά» τις υποσχέσεις της.

«Είμαστε πολύ μακριά. Στο τέλος, όλα θα εξαρτηθούν από τα μέσα που θα διαθέσει επί τόπου η Ευρωπαϊκή Ένωση για την αξιολόγηση της προόδου της Ουγγαρίας«, λέει η Μάρτα Παρντάβι.

Πολλοί είναι αυτοί που δεν έχουν ψευδαισθήσεις για τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.

«Βέβαια, φοβούμαστε ότι στο τέλος οι ευρωπαίοι ηγέτες θα δώσουν τελικά τα χρήματα στον Ορμπάν τον επόμενο χρόνο», σχολιάζει ο Ρ. Ντάνιελ Κέλεμεν, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Rutgers.

«Αλλά, προς το παρόν, ας χαρούμε το γεγονός ότι δεν έχουν τελείως παραδοθεί και ότι το αυταρχικό καθεστώς του Όρμπαν πληρώνει ένα τίμημα για την διάλυση του Κράτους Δικαίου στην Ουγγαρία».