BRICS: Η επέκταση τους απειλεί την κυριαρχία του δολαρίου, αλλά…

Παρά τις συζητήσεις για μια διευρυμένη συμμαχία των BRICS και την πιθανότητα ενός νέου νομίσματος που θα μπορούσε να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου, οι αναλυτές της ING δεν πιστεύουν ότι το δολάριο κινδυνεύει άμεσα να χάσει το καθεστώς του ως το κύριο παγκόσμιο νόμισμα.

Ο όμιλος BRICS των μεγάλων αναδυόμενων οικονομιών, της Βραζιλίας, της Ινδίας, της Κίνας, της Νότιας Αφρικής και της Ρωσίας, διοργανώνει τη δέκατη πέμπτη σύνοδο κορυφής του αργότερα αυτό το μήνα.

Προς συζήτηση: η διεύρυνση του μπλοκ, η μεγαλύτερη χρήση τοπικών νομισμάτων και η πιθανότητα ενός νομίσματος των BRICS, το οποίο μπορεί να έχει τη δυνατότητα να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου ΗΠΑ.

Οποιαδήποτε επέκταση της ομάδας BRICS θα μπορούσε να καθορίσει την ταχύτητα με την οποία το μπλοκ θα υιοθετήσει εμπορικά και χρηματοπιστωτικά συστήματα εκτός της σφαίρας του δολαρίου.

Οι εικασίες είναι έντονες σχετικά με το πόσες χώρες, αν υπάρχουν, θα ενταχθούν στο κλαμπ – για την πρώτη επέκταση εδώ και μια δεκαετία.

H ING προκειμένου να αξιολογήσει πώς οι πολιτικές φιλοδοξίες συσχετίζονται με τις υποκείμενες οικονομικές τάσεις, εξετάζει προσεκτικότερα τη συνολική εξέλιξη του ρόλου του δολαρίου ΗΠΑ στους διάφορους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας και των αγορών.

Ακολουθούν οι μέχρι στιγμής παρατηρήσεις:

– Έχει μειωθεί το μερίδιο του δολαρίου στα συναλλαγματικά αποθέματα των κεντρικών τραπεζών, αλλά η χρήση του δολαρίου έχει διατηρηθεί πολύ καλά στο εμπόριο, στα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία, στην έκδοση χρέους και γενικά στην παγκόσμια αγορά συναλλάγματος.

– Μεταξύ των δυνητικών διεκδικητών του δολαρίου, το ευρώ μπορεί να φαίνεται ως επιλαχών, αλλά η κυριαρχία του παρατηρείται μόνο στην Ευρώπη.

– Εξετάζοντας τις χώρες BRICS, η ενίσχυση των γραμμών swap renminbi από την Κίνα φαίνεται ότι βοήθησε στην προώθηση της χρήσης του νομίσματός της στο εμπόριο και στα διεθνή αποθέματα, και η γεωπολιτική αποστροφή της Ρωσίας προς το δολάριο έδωσε πρόσθετη ώθηση στο κινεζικό νόμισμα, αλλά οι έλεγχοι κεφαλαίων της Κίνας και η χαμηλή έκδοση ομολόγων panda παραμένουν εμπόδιο.

– Η αυξανόμενη χρήση εναλλακτικών νομισμάτων δεν φαίνεται να απειλεί το δολάριο, αλλά μάλλον αυξάνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των περιφερειακών νομισμάτων εν μέσω κατακερματισμού του εμπορίου και των ροών κεφαλαίων.

Εν κατακλείδι, οι αναλυτές δεν βλέπουν κάποια καμία πειστική απόδειξη ότι το δολάριο βρίσκεται σε πορεία διαρθρωτικής πτώσης σε αυτό το σημείο.

Ωστόσο, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις, οι οποίες προέρχονται τόσο από την οικονομία όσο και από τη γεωπολιτική.

Οι προκλήσεις για το δολάριο

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και το πάγωμα των ρωσικών συναλλαγματικών αποθεμάτων το 2022 προκάλεσαν πολλές συζητήσεις για την εργαλειοποίηση του δολαρίου, τη διάσπαση των γεωπολιτικών μπλοκ και τελικά την “αδυσώπητη” μείωση της χρήσης του δολαρίου – ή “απο-δολαριοποίηση”.

Αναπόσπαστο μέρος αυτής της συζήτησης δεν θα είναι μόνο το πώς θα εξελιχθούν αυτές οι γεωπολιτικές ομαδοποιήσεις, αλλά και το κατά πόσον άλλα νομίσματα μπορούν να αμφισβητήσουν τον διεθνή ρόλο του δολαρίου.

Οι αναλυτές της ING υποψιάζονται ότι το θέμα της απο-δολαριοποίησης μπορεί να αποκτήσει κάποια δημοσιότητα αυτό το καλοκαίρι, όταν οι ανώτεροι ηγέτες των χωρών BRICS συναντηθούν στη Νότια Αφρική στις 22-24 Αυγούστου.
Στην κορυφή της ατζέντας της συνόδου κορυφής είναι η προτεινόμενη επέκταση αυτής της γεωπολιτικής ομάδας και ίσως κάποιες προτάσεις σχετικά με ένα κοινό σύστημα πληρωμών σε νομίσματα των BRICS.

Όσον αφορά την επέκταση των BRICS, υπάρχουν πολλές εικασίες σχετικά με το πόσες χώρες, αν θα ενταχθούν στο κλαμπ – για την πρώτη διεύρυνση εδώ και μια δεκαετία.

Η εστίαση εδώ τείνει σε χώρες που έχουν ήδη ενταχθεί στη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα (NDB) που χρηματοδοτείται από τις BRICS.

Αυτές περιλαμβάνουν χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αίγυπτος και το Μπαγκλαντές.

Οι υποστηρικτές της επιτάχυνσης της αλλαγής ισχυρίζονται ότι ορισμένοι από τους μεγάλους εξαγωγείς πετρελαίου, όπως οι Σαουδική Αραβία, το Ιράν και η Νιγηρία θα μπορούσαν επίσης να συμπεριληφθούν.

Οι ειδικοί, ωστόσο, προειδοποιούν ότι οι τριβές μεταξύ της Κίνας – υπέρμαχου της επέκτασης – και της πιο επιφυλακτικής Ινδίας καθιστούν το θέμα εξαιρετικά αβέβαιο.