Bloomberg: Πώς κινδυνεύει να φέρει την οικονομία της Ευρωζώνης ένα βήμα πριν την κρίση η ΕΚΤ

Τα στελέχη της EKT φαίνεται πως έχουν φέρει τη ζώνη του ευρώ σε μία εξαιρετικά επικίνδυνη θέση, αφού η νομισματική τους πολιτική μπορεί να προκαλέσει σημαντικό σοκ στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Ο συνδυασμός των υψηλών επιτοκίων και η επιβεβλημένη μείωση των δημοσίων δαπανών απειλούν με περιορισμό της ανάπτυξης και τη δημιουργία ύφεσης.

Οι επιπτώσεις της αύξησης των επιτοκίων στην πραγματική οικονομία θα γίνουν περισσότερο αισθητές το 2024, μειώνοντας το ΑΕΠ κατά 3,8%, σύμφωνα με την ανάλυση SHOK του Bloomberg.  Εάν τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων αρθούν, το ποσοστό αυτό ενδέχεται να κυμανθεί πιο κοντά στο -5%.

«Ο κίνδυνος έγκειται στο γεγονός πως η σταθερότητα της οικονομίας έχει δημιουργήσει εφησυχασμό, ενώ οι επιπτώσεις της νομισματικής σύσφιξης έχουν χρονοκαθυστέρηση», υπογράμμισαν οι αναλυτές του Bloomberg Economics, Τζέιμι Ρας και Μαέβα Κάζιν, προσθέτοντας πως «οι κυβερνήσεις δεν θα μπορέσουν να σταθεροποιήσουν την οικονομική δραστηριότητα».

Αν και τα στελέχη της Fed αναμένουν μία «ομαλή προσγείωση» της αμερικανικής οικονομίας, το ίδιο δεν ισχύει και για την Ευρωζώνη αφού η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής ενδέχεται να έχει παρόμοιες επιπτώσεις με αυτές της κρίσης χρέους πριν από μία δεκαετία.

Το εάν η οικονομία είναι αρκετά σταθερή για να αντέξει στην πιθανότητα δημιουργίας κρίσης αυτή, αποτελεί ένα σημαντικό ερώτημα στο οποίο τα στελέχη της ΕΚΤ και οι ΥΠΟΙΚ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης καλούνται να δώσουν άμεσες απαντήσεις.

Αν και οι εκτιμήσεις των επενδυτών υποδεικνύουν πως τα στελέχη της κεντρικής τράπεζας θα αναγκαστούν να προχωρήσουν σε μείωση των επιτοκίων, το επίσημο αφήγημα της ΕΚΤ μιλά για μία περίοδο εκτεταμένα αυξημένου κόστους δανεισμού.

Έχοντας βρεθεί αντιμέτωπη με αντιδράσεις λόγω της καθυστερημένης λήψης μέτρων της, η ΕΚΤ βρίσκεται ήδη στο στόχαστρο των πολιτικών όσον αφορά τις επιπτώσεις της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής της.

Αν και η Ευρωζώνη κατάφερε να ξεπεράσει την περιορισμένη χειμερινή ύφεση και να ανακάμψει λόγω της γενικά σταθερής της οικονομίας, τώρα πια ακόμα και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, παραδέχτηκε πως το οικονομικό outlook έχει, πια, επιδεινωθεί.

Τον Ιανουάριο, 18 μήνες μετά από την πρώτη αύξηση των επιτοκίων, θα λήξουν και τα προγράμματα στήριξης της οικονομίας μετά από τέσσερα χρόνια προσπάθειας αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων που δημιούργησαν η πανδημία και η ενεργειακή κρίση.

Αν και οι διαπραγματεύσεις για το επόμενο ρυθμιστικό πλαίσιο συνεχίζονται, το μόνο σίγουρο είναι πως θα υπάρξει κάποια εφαρμογή πλαφόν. Κύριο μέρος των διαπραγματεύσεων θα είναι οι αποφάσεις όσον αφορά τους δημοσιονομικούς κανονισμούς κατά τη διάρκεια οικονομικών κρίσεων.

Αυτές οι διαπραγματεύσεις έχουν αναδείξει εκ νέου τα δύο στρατόπεδα της βόρειας και της νότιας Ευρώπης, με το «γερμανικό γκρουπ» να επιμένει σε αυτόματα όρια και το «γαλλικό γκρουπ» να αναζητά ελαστικότητα.

Σε περίπτωση δημιουργίας ύφεσης, η ΕΚΤ ενδέχεται να βρεθεί στο στόχαστρο των πολιτικών, ιδιαίτερα δεδομένων και των Ευρωπαϊκών εκλογών τον Ιούνιο του 2024. Αν και η κεντρική τράπεζα είναι ανεξάρτητη, η πολιτική πίεση δε θα είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί.

Η δυσκολία για τους περισσότερους κεντρικούς τραπεζίτες έγκειται στο γεγονός πως δεν γνωρίζουν τις ακριβείς επιπτώσεις των υψηλών επιτοκίων στην πραγματική οικονομία, αν και έχουν υπογραμμίσει επανειλημμένα πως αυτές δε θα είναι περιορισμένες, απλά θα αργήσουν να γίνουν αισθητές.

Παράλληλα, τα εμπόδια τα οποία δημιουργούν τα υψηλά επιτόκια για τις επιχειρήσεις συνδυάζονται με το αυξημένο ενεργειακό κόστος, την κρίση στην αγορά ακινήτων και την περιορισμένη ζήτηση των καταναλωτών λόγω του πληθωρισμού.

Σύμφωνα, τέλος, με τον Τζέιμι Ρας του Bloomberg Economics, το θετικότερο σενάριο για την ευρωπαϊκή οικονομία είναι μία ομαλή προσγείωση αλλά τα πράγματα δε φαίνεται πως θα είναι τόσο θετικά.

«Ο κίνδυνος έγκειται στο ότι τα υψηλά επιτόκια ενδέχεται να πλήξουν την οικονομία όσο εκτιμούν τα οικονομικά μοντέλα. Οι χώρες με αυξημένα επίπεδα δημοσίου χρέους θα βρεθούν αντιμέτωπες με σημαντικά εμπόδια και δεν θα καταφέρουν να εξισσοροπήσουν τα δημοσιονομικά τους», συμπλήρωσε ο Ρας.