Ατομικές Ελευθερίες: Η Ελλάδα στην 25η θέση μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ

Την κατάσταση των ατομικών ελευθεριών στην Ελλάδα βάσει των πιο πρόσφατων διαθέσιμων δεδομένων που αφορούν το 2021 παρουσιάζει το νέο Κείμενο Πολιτικής του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών συμβάλλοντας τεκμηριωμένα στη συζήτηση για την ποιότητα της φιλελεύθερης δημοκρατίας στη χώρα μας σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στη μελέτη παρουσιάζονται και αναλύονται τα στοιχεία του Δείκτη Ατομικών Ελευθεριών (Personal Freedom Index), ο οποίος δημοσιεύεται από τους διεθνείς συνεργάτες του ΚΕΦΙΜ Cato Institute και Fraser Institute, και μετρά τη συνολική ελευθερία του ατόμου, με βασικά πεδία τη νομοκρατία (κράτος δικαίου)· την ασφάλεια και την προστασία· την ελευθερία της μετακίνησης· τη θρησκευτική ελευθερία· την πρόσβαση στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι, του συνεταιρίζεσθαι και στην κοινωνία των πολιτών· την ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης· και την ελευθερία στις ανθρώπινες σχέσεις.

Βασικά Πορίσματα 

Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 25η θέση μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ στον Δείκτη Ατομικών Ελευθεριών του Cato Institute και του Fraser Institute βάσει των δεδομένων για το 2021 (έτος με τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα δεδομένα), ψηλότερα μόνο από τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία.

Η κατάταξη της Ελλάδας στον Δείκτη σημείωσε σημαντική κάμψη από την 41η θέση το 2009, στην 52η θέση το 2021, σημειώνοντας στην τελευταία έκδοση του Δείκτη τη χαμηλότερη βαθμολογία από το 2000.

Οι μεγαλύτερες αδυναμίες της χώρας μας σημειώνονται στα πεδία της νομοκρατίας (κράτος δικαίου), της ελευθερίας στις ανθρώπινες σχέσεις, και της ελευθερίας έκφρασης και πληροφόρησης.

Στην ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης, η χαμηλή επίδοση οφείλεται κυρίως στον υποδείκτη που μετράει τον βαθμό που μεμονωμένοι δημοσιογράφοι παρενοχλούνται (π.χ. απειλούνται με μηνύσεις για συκοφαντική δυσφήμιση, συλλαμβάνονται, φυλακίζονται, ξυλοκοπούνται ή σκοτώνονται) από κυβερνητικούς ή μη κυβερνητικούς φορείς ενώ ασκούν θεμιτές δημοσιογραφικές δραστηριότητες.

Η μεγαλύτερη απόσταση από την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφεται στο πεδίο της ελευθερίας στις ανθρώπινες σχέσεις, όπου η Ελλάδα υπολείπεται 2,13 μονάδες στα 10 από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Η καλύτερη επίδοση σημειώνεται στα πεδία της ασφάλειας και προστασίας, και της πρόσβασης στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι, του συνεταιρίζεσθαι και στην κοινωνία των πολιτών.

Ο Δείκτης Ατομικών Ελευθεριών δημοσιεύεται στη μελέτη Δείκτης Ανθρώπινης Ελευθερίας 2023, από τους διεθνείς συνεργάτες του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών Cato Institute και Fraser Institute, η οποία αντικατοπτρίζει τη συνολική εικόνα της ανθρώπινης ελευθερίας.

Ο Γενικός Διευθυντής του ΚΕΦΙΜ Νίκος Ρώμπαπας έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Η επίδοση της χώρας μας στον Δείκτη Ατομικών Ελευθερίων αποδεικνύει ότι έχουμε ακόμη μεγάλη απόσταση να διανύσουμε σ’ αυτό το κρίσιμο πεδίο.

Μολονότι πρόσφατα καταγράφεται πρόοδος σε ορισμένους δείκτες, όπως ο Δείκτης Δημοκρατίας του Economist, εξακολουθούν να υπάρχουν πεδία όπως αυτό της Ελευθερίας του Τύπου, στα οποία η χώρα μας συνεχίζει να βαθμολογείται χαμηλά και αυτό δεν επιτρέπει κανέναν εφησυχασμό.

Στο ΚΕΦΙΜ πιστεύουμε ότι η δημοσίευση διεθνών δεικτών και η συζήτηση γύρω από τα πορίσματά τους μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία μιας ευρείας συναίνεσης, στην κοινωνία και τη Βουλή, ως προς τον προσανατολισμό και τις βασικές προτεραιότητες της δημόσιας πολιτικής, κάτι που είναι τόσο αναγκαίο, όσο και εφικτό, όπως η πρόσφατη σημαντική μεταρρύθμιση της νομικής αναγνώρισης του πολιτικού γάμου ομόφυλων ζευγαριών κατέδειξε».