Απώλειες 2 τρισ. δολάρια στη Wall Street, αλλά ο Τραμπ χαίρεται για τους δασμούς

Στη δική του αισιόδοξη εκτίμηση για την προοπτική της απόφασής του να επιβάλει δασμούς από 10 έως 50% στις εισαγωγές από 185 χώρες, και την Ευρωπαϊκή Ένωση επέμεινε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ακόμα και μετά την ελεύθερη πτώση της Wall Street χθες Πέμπτη. “Νομίζω ότι πηγαίνει πολύ καλά.

Οι αγορές θα εκτοξευθούν, οι μετοχές θα εκτοξευθούν, η χώρα θα εκτοξευθεί“, είπε αναχωρώντας από τον Λευκό Οίκο, όταν ρωτήθηκε για την κατάρρευση των χρηματαγορών με απώλειες πάνω από 2 τρισ δολάρια μεγαλύτερες και από την εποχή της πανδημίας.

Ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones έπεσε πάνω από 1.600 μονάδες την Πέμπτη, καθώς οι αμερικανικές μετοχές πρωταγωνίστησαν σε μια παγκόσμια αθρόα ρευστοποίηση μετά τις ανακοινώσεις του Ρεπουμπλικανού προέδρου.

Η ανακοίνωση τάραξε τις αγορές παγκοσμίως, αλλά ο Τραμπ δήλωσε ότι αυτό ήταν αναμενόμενο. Παρομοίασε τις Ηνωμένες Πολιτείες με άρρωστο ασθενή που χρειάζεται χειρουργική επέμβαση, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο για την αντίδρασή του στη χειρότερη πτώση του χρηματιστηρίου εδώ και χρόνια: “Νομίζω ότι πάει πολύ καλά. Έχουμε μια εγχείρηση, όπως όταν ένας ασθενής χειρουργείται και είναι ένα μεγάλο πράγμα. Είπα ότι έτσι ακριβώς θα γίνει”, είπε.

Μίλησε για επενδύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων που “έρχονται στη χώρα” από εταιρείες που θέλουν να παράγουν τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ για να αποφύγουν τους δασμούς. “Ο υπόλοιπος κόσμος θέλει να δει αν υπάρχει κάποιος τρόπος να κάνουν μια συμφωνία”, είπε. Αργότερα, μιλώντας με τους δημοσιογράφους στο Air Force One, ο Τραμπ είπε ότι θα ήταν ανοιχτός στο να χρησιμοποιήσει τους δασμούς για να διαπραγματευτεί με άλλες χώρες και ότι αυτό θα εξαρτιόταν από το αν είχαν κάτι ιδιαίτερα αξιόλογο να προσφέρουν σε αντάλλαγμα.

Υποστηρίζει ότι άλλες χώρες εκμεταλλεύονται τις ΗΠΑ εδώ και πολύ καιρό και θέλει να σταματήσει αυτό. “Για πολλά χρόνια, χειριζόμασταν λάθος τη μπάλα και θα το δείτε, νομίζω ότι θα είναι απίστευτο”, δήλωσε ο Τραμπ καθώς έφευγε από τον Λευκό Οίκο για να συμμετάσχει σε ένα τουρνουά γκολφ που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία στο κλαμπ του στο Ντοράλ της Φλόριντα.

Προειδοποιήσεις για κλιμάκωση αλλά και προθυμία για διαπραγματεύσεις

Οι νέοι σαρωτικοί δασμοί που επέβαλε ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εισαγωγές σόκαραν κυβερνήσεις και επενδυτές σε όλο τον κόσμο, επιφέροντας γρήγορα τόσο προειδοποιήσεις για αντίποινα, όσο και εκκλήσεις για διαπραγματεύσεις.

Η Κίνα κατηγόρησε τις ΗΠΑ για “τραμπουκισμό” και η Ευρωπαϊκή Ένωση υποσχέθηκε “ισχυρά” αντίμετρα, με Γάλλους αξιωματούχους να προτείνουν φόρους για να πλήξουν αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιαπωνία, μεταξύ άλλων, εξέφρασαν την ελπίδα για μια συμφωνία με τον Τραμπ και απέφυγαν να μιλήσουν για αντίποινα κατά της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου, φοβούμενοι ότι η επιβολή των δικών τους δασμών στα αμερικανικά προϊόντα θα χειροτέρευε τα πράγματα.

Ο Τραμπ επέβαλε εισφορά 34% στα αγαθά από την Κίνα, επιπλέον ενός προηγούμενου δασμού 20%, καθώς και δασμούς 20% στην ΕΕ, 24% στην Ιαπωνία και 25% στη Νότια Κορέα.

Η Κίνα, βασικός εξαγωγέας στις ΗΠΑ για τα σχεδόν τα πάντα, έχει ήδη ανακοινώσει μια σειρά από αντίποινα που αναμένεται να αυξήσουν τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν συναντήθηκε με εκπροσώπους βασικών εμπορικών τομέων που επηρεάζονται και προέτρεψε τις επιχειρήσεις να αναστείλουν όλες τις επενδύσεις στις ΗΠΑ.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατήγγειλε τους δασμούς ως “σημαντικό πλήγμα για την παγκόσμια οικονομία”, αλλά απέφυγε να ανακοινώσει νέα αντίμετρα. Είπε ότι η Επιτροπή είναι “πάντα έτοιμη” να συζητήσει.

“Χτύπημα στην παγκόσμια οικονομία”

Οι αναλυτές τονίζουν ότι είναι μικρό το κέρδος από έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο, καθώς οι υψηλότεροι δασμοί μπορούν να περιορίσουν την ανάπτυξη και να αυξήσουν τον πληθωρισμό.

Το ΔΝΤ έκανε λόγο για σημαντικό κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία, τη στιγμή που η ανάπτυξη παραμένει αργή. «Είμαστε ακόμη στη διαδικασία αποτίμησης των μακροοικονομικών επιπτώσεων των δασμολογικών μέτρων που ανακοινώθηκαν, αλλά προφανώς αντιπροσωπεύουν σημαντικό κίνδυνο για την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας σε περίοδο νωθρής ανάπτυξης», επισήμανε η επικεφαλής του ΔΝΤ.

Αλλά και στις ΗΠΑ ανησυχούν για ύφεση. Ο τομέας των υπηρεσιών επιβραδύνθηκε σε χαμηλό εννέα μηνών τον Μάρτιο, ενισχύοντας τις εκτιμήσεις ότι η οικονομική ανάπτυξη πιθανότατα σταμάτησε το πρώτο τρίμηνο εν μέσω της αβεβαιότητας που προκαλούν οι δασμοί.

Οι επόμενες ημέρες αναμένεται να είναι ρευστές, καθώς τα γεγονότα θα εξελίσσονται και οι πλήρεις επιπτώσεις των οικονομικών κινήσεων του Τραμπ θα αρχίσουν να διαχέονται στην ευρύτερη οικονομία. Ο δείκτης μεταβλητότητας CBOE (.VIX), γνωστός ως ο δείκτης φόβου της Wall Street, άγγιξε υψηλό τριών εβδομάδων.

Η Fitch Ratings εκτίμησε ότι ο δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ είναι πλέον ο υψηλότερος εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα. Οι οικονομολόγοι προειδοποίησαν για υψηλότερο πληθωρισμό και πιθανές απώλειες θέσεων εργασίας, καθώς τα νοικοκυριά περικόπτουν τις δαπάνες και οι επιχειρήσεις αποσύρουν τις επενδύσεις, ωθώντας ενδεχομένως την οικονομία σε ύφεση. Το επιχειρηματικό και καταναλωτικό κλίμα είχε ήδη καταρρεύσει πριν από τις αποφάσεις του Τραμπ.

Τι συμβαίνει όμως στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η στρατηγική της Ευρώπης μέχρι στιγμής ήταν να επικεντρώσει τα αντίποινα σε συγκεκριμένα αγαθά με πολιτική χροιά, όπως το ουίσκι και οι μοτοσικλέτες Harley-Davidson, σε μια προσπάθεια να ωθήσει τις ΗΠΑ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Οι οικονομολόγοι λένε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να διευρύνει τον εμπορικό πόλεμο στον ευρύ τομέα των υπηρεσιών, στοχεύοντας τη Big Tech – μια κατηγορία πιο ευάλωτη στα αντίποινα, επειδή οι ΗΠΑ εξάγουν περισσότερα από όσα εισάγουν. Η απάντηση της ΕΕ θα μπορούσε να περιλαμβάνει φόρο στους αμερικανικούς ψηφιακούς κολοσσούς, όπως η Google, η Apple, η Meta, η Amazon και η Microsoft, όπως έχουν συστήσει Γάλλοι αξιωματούχοι.

Τα γεγονότα κλυδώνισαν τις χρηματοπιστωτικές αγορές, με τον αμερικανικό δείκτη Standard & Poors 500 να υποχωρεί κατά 3,7% στις απογευματινές συναλλαγές. Ο δείκτης STOXX Europe 600 σημείωσε πτώση 2,7% και η πτώση 2,8% του δείκτη αναφοράς του Τόκιο πρωτοστάτησε στις απώλειες στην Ασία. Οι τιμές του πετρελαίου βυθίστηκαν περισσότερο από 2 δολάρια το βαρέλι.

Οι αναλυτές χρησιμοποίησαν υπερθετικούς χαρακτηρισμούς για να αποδώσουν την αναστάτωση στην παγκόσμια εμπορική τάξη, καθώς η ανακοίνωση του Τραμπ ανέτρεψε προσπάθειες δεκαετιών για μείωση των δασμών μέσω συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου και διαπραγματεύσεων.

Με μέσο δασμό 25%-30%, τον υψηλότερο από τις αρχές του 20ού αιώνα, οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει μια “ριζική αναδιάταξη της πολιτικής τους”, δήλωσε ο Jim Reid της Deutsche Bank.

Η επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου προειδοποίησε ότι τα μέτρα προστατευτισμού των ΗΠΑ θα προκαλέσουν πιθανότατα μείωση του όγκου του παγκόσμιου εμπορίου κατά περίπου 1% φέτος. “Ανησυχώ βαθύτατα για την πτώση αυτή και το ενδεχόμενο κλιμάκωσης σε έναν δασμολογικό πόλεμο με έναν κύκλο αντιποίνων που θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση του εμπορίου”, δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΠΟΕ Ngozi Iweala-Okonjo.

Η Goldman Sachs προειδοποίησε ότι οι δασμοί θα επιβαρύνουν την παγκόσμια ανάπτυξη και θα ωθήσουν την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να μειώσει τα επιτόκια πιο επιθετικά από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως. “Το βλέπουμε αυτό ως ένα είδος αναπτυξιακού σοκ… αυτό θα είναι ένα χτύπημα για τους Αμερικανούς καταναλωτές”, δήλωσε την Πέμπτη στους δημοσιογράφους στην έδρα της τράπεζας στη Νέα Υόρκη ο Ashish Shah, επικεφαλής επενδύσεων δημόσιων επενδύσεων της Goldman Sachs Asset Management.