Αναλυτικά το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου

Τρόπους αποκατάστασης της βιωσιμότητας του χρέους μετά την πρώτη αξιολόγηση υλοποίησης του ελληνικού προγράμματος θα εξετάσουν οι Ευρωπαίοι, σύμφωνα με τη δέσμευση που περιλήφθηκε στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου της 12ης Ιουλίου 2015, στο οποίο όμως ξεκαθαρίζεται ότι δεν θα υπάρξει απομείωση (haircut) της ονομαστικής αξίας του ελληνικού χρέους.

Στο κείμενο περιέχονται αναλυτικά οι δράσεις που θα πρέπει να γίνουν από την ελληνική κυβέρνηση έως τις 15 Ιουλίου, καθώς και εκείνα που απαιτηθούν για τη σύναψη της τελικής συμφωνίας.

Αναλυτικά το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου:

«Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης τονίζει την επιτακτική ανάγκη να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη προς τις ελληνικές αρχές ως προϋπόθεση για μια πιθανή μελλοντική συμφωνία για ένα νέο πρόγραμμα ESM. Στο πλαίσιο αυτό, η ευθύνη των ελληνικών αρχών είναι το κλειδί, καθώς η επιτυχής εφαρμογή θα πρέπει να ακολουθήσει τις πολιτικές δεσμεύσεις.

Ένα κράτος μέλος της ευρωζώνης ζητεί χρηματοδοτική συνδρομή από τον ESM, ενώ αναμένεται να απευθύνει, εφόσον είναι δυνατόν, ανάλογο αίτημα προς το ΔΝΤ.

Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για το Eurogroup να συμφωνήσει σε ένα νέο πρόγραμμα του ESM.

Ως εκ τούτου, η Ελλάδα θα ζητήσει τη συνέχιση της στήριξης του ΔΝΤ (παρακολούθηση και χρηματοδότηση) από τον Μάρτιο το 2016.
Λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη με την Ελλάδα, η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης χαιρετίζει τις δεσμεύσεις των ελληνικών αρχών να νομοθετήσουν χωρίς καθυστέρηση μια πρώτη δέσμη μέτρων.

Αυτά τα μέτρα, που θα ληφθούν μετά από πλήρη εκ των προτέρων συμφωνία με τα θεσμικά όργανα, θα περιλαμβάνουν:
• Εξορθολογισμό του συστήματος ΦΠΑ και διεύρυνση της φορολογικής βάσης με την αύξηση των εσόδων
• Άμεσα μέτρα για τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος, ως μέρος ενός συνολικού προγράμματος μεταρρύθμισης του συστήματος
• Διασφάλιση της πλήρους νομικής ανεξαρτησίας της ΕΛΣΤΑΤ
• Πλήρη εφαρμογή των σχετικών διατάξεων της Συνθήκης για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, πριν από την οριστικοποίηση του μνημονίου και την εισαγωγή αυτόματων περικοπών δαπανών σε περίπτωση απόκλισης από τους φιλόδοξους στόχους πρωτογενούς πλεονάσματος μέχρι τις 22 Ιουλίου
• Υιοθέτηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, η οποία είναι μια πολύ σημαντική αναθεώρηση των διαδικασιών και των κανόνων για τον αστικό κώδικα, ώστε να επιταχυνθεί σημαντικά η δικαστική διαδικασία και να μειωθεί το κόστος
• Υιοθέτηση της οδηγίας BRRD για τις τράπεζες

Αμέσως μετά την υλοποίηση των πρώτων τεσσάρων προαναφερθέντων μέτρων καθώς και την έγκριση όλων των δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται σε αυτό το έγγραφο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, θα υπάρξει επαλήθευση από τα θεσμικά όργανα και το Eurogroup, με το τελευταίο να δίνει εντολή στα αρμόδια όργανα να διαπραγματευτεί ένα μνημόνιο.

Αυτή η απόφαση θα ληφθεί σύμφωνα με τις εθνικές διαδικασίες και, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 13 της Συνθήκης του ESM.

Προκειμένου να διασφαλιστεί η βάση για την επιτυχή ολοκλήρωση του Μνημονίου, οι μεταρρυθμίσεις που θα προτείνει η Ελλάδα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους την επιδείνωση της οικονομικής και δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους.

Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να δεσμευτεί επισήμως για την ενίσχυση των προτάσεών της σε μια σειρά από τομείς που προσδιορίζονται από τα θεσμικά όργανα, με ικανοποιητικό σαφές χρονοδιάγραμμα για τη νομοθέτηση και την εφαρμογή, συμπεριλαμβανομένων των διαρθρωτικών σημείων αναφοράς, τα ορόσημα και τα ποσοτικά κριτήρια, τα οποία πρέπει να έχουν σαφήνεια σχετικά με την κατεύθυνση των πολιτικών μεσοπρόθεσμα.

Οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να συμφωνήσουν με τα θεσμικά όργανα, για να:

• εφαρμόσουν φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος και να καθορίσουν τις πολιτικές πλήρους αντιστάθμισης των δημοσιονομικών επιπτώσεων από την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος το 2012 και την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
• υιοθετήσουν τις πιο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων με ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή όλων των στοιχείων της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ, συμπεριλαμβανομένου του ανοίγματος των εμπορικών τις Κυριακές, τις περίοδοι των εκπτώσεων, τις ιδιοκτησίες των φαρμακείων, των ρυθμίσεων στα γαλακτοκομικά και τα αρτοποιεία, τα μη συνταγογραφούμενα φαρμακευτικά προϊόντα (θα υλοποιηθούν σε επόμενο στάδιο).
• προχωρήσουν με την ιδιωτικοποίηση του φορέα εκμετάλλευσης του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), εκτός αν μπορούν να βρεθούν μέτρα αντικατάστασης που έχουν ισοδύναμο αποτέλεσμα επί του ανταγωνισμού
• αναλαμβάνουν τον εκσυγχρονισμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων, των ομαδικών απολύσεων, μαζί με το χρονοδιάγραμμα και την προσέγγιση που συμφωνήθηκε με τα όργανα.
Με βάση αυτά τα σχόλια, πολιτικές για την αγορά εργασίας θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές, και δεν θα πρέπει να συνεπάγονται την επιστροφή στις ρυθμίσεις του παρελθόντος που δεν είναι συμβατές με τους στόχους της προώθησης βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης
• θεσπίσει τα αναγκαία μέτρα για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένης της ανάληψης αποφασιστικής δράσης για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τα μέτρα για την ενίσχυση της διακυβέρνησης του ΤΧΣ και των τραπεζών
Επίσης, οι ελληνικές αρχές πρέπει να αναλάβουν τις ακόλουθες δράσεις:
• για την αναβάθμιση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων με τη βελτίωση της διακυβέρνησης των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία θα μεταβιβαστούν σε ένα ανεξάρτητο ταμείο που θα τα αξιοποιήσει.

Τα έσοδα από την αξιοποίηση του ενεργητικού θα διατεθούν για την αποπληρωμή του νέου δανείου του ESM.
Από τα 50 δισ. που θα έχει το ταμείο, τα 25 δισ. θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και άλλων περιουσιακών στοιχείων.

Από τα εναπομείναντα το 50% θα χρησιμοποιηθεί για τη μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ και το υπόλοιπο 50% θα χρησιμοποιηθεί για επενδύσεις.
Το ταμείο αυτό θα πρέπει να είναι εγκατεστημένο στην Ελλάδα και να το διαχειρίζονται οι ελληνικές αρχές υπό την εποπτεία των αρμόδιων ευρωπαϊκών οργάνων.

Σε συμφωνία με τα θεσμικά όργανα και με βάση τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, θα πρέπει να θεσπιστεί ένα νομοθετικό πλαίσιο για τη διασφάλιση διαφανών διαδικασιών και την κατάλληλη τιμολόγηση των περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με τις αρχές και τα πρότυπα του ΟΟΣΑ σχετικά με τη διαχείριση των κρατικών επιχειρήσεων.

Επίσης, η ελληνική κυβέρνηση θα εκσυγχρονίσει και θα ενισχύσει σημαντικά την ελληνική διοίκηση, και θα θέσει σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη αποπολιτικοποίηση της ελληνικής διοίκησης.

Μια πρώτη πρόταση θα πρέπει να παρέχεται από τις 20 Ιουλίου, όταν θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις με τα θεσμικά όργανα.
Η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να μειώσει περαιτέρω το κόστος της ελληνικής διοίκησης, σύμφωνα με ένα χρονοδιάγραμμα που συμφωνήθηκε με τα όργανα.

Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης τονίζει και πάλι ότι η εφαρμογή είναι το κλειδί, και στο πλαίσιο αυτό χαιρετίζει την πρόθεση των ελληνικών αρχών να ζητήσουν από τη στήριξη από τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη για την παροχή τεχνικής βοήθειας, και ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συντονίσει αυτήν τη στήριξη.

Με εξαίρεση του νομοσχεδίου ανθρωπιστικής κρίσης, η ελληνική κυβέρνηση θα επανεξετάσει με σκοπό την τροποποίηση των νομοθεσιών που εισήχθησαν σε αντίθεση με τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου ή να προσδιορίζουν σαφώς αντισταθμιστικά ισοδύναμα.

Τα παραπάνω αναφέρονται ως ελάχιστες απαιτήσεις για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τις ελληνικές αρχές.
Ωστόσο, η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης κατέστησε σαφές ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων δεν αποκλείει οποιαδήποτε τελική πιθανή συμφωνία για ένα νέο πρόγραμμα του ESM, το οποίο θα πρέπει να βασίζεται σε μια απόφαση για το συνολικό πακέτο (συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης των αναγκών, της βιωσιμότητας του χρέους και της πιθανής χρηματοδότησης – γέφυρας).

Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης εκτιμά τις πιθανές χρηματοδοτικές ανάγκες του προγράμματος μεταξύ 82-86 δισ. ευρώ.
Καλεί τα θεσμικά όργανα να διερευνήσουν τις δυνατότητες για τη μείωση του ποσού χρηματοδότησης, μέσω μιας εναλλακτικής πορείας δημοσιονομικής προσαρμογής ή των υψηλότερων προσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις.

Η αποκατάσταση της πρόσβασης στην αγορά, η οποία αποτελεί στόχο κάθε προγράμματος χρηματοδοτικής βοήθειας, μειώνει την ανάγκη να αντλήσει από το συνολικό ποσό χρηματοδότησης.

Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης σημειώνει τις άμεσες ανάγκες χρηματοδότησης της Ελλάδας, που υπογραμμίζουν την ανάγκη για την πολύ ταχεία πρόοδο για τη λήψη απόφασης προς ένα νέο Μνημόνιο Συνεργασίας: αυτές εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στο ποσό των 7 δισ. ευρώ έως τις 20 Ιουλίου και επιπλέον 5 δισ. ευρώ έως τα μέσα Αυγούστου.

Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης αναγνωρίζει τη σημασία της διασφάλισης ότι η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να διευθετήσει τις καθυστερούμενες οφειλές της προς το ΔΝΤ και την Τράπεζα της Ελλάδας και να τιμήσει τις υποχρεώσεις του χρέους της κατά τις προσεχείς εβδομάδες ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες που επιτρέπουν την ομαλή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.

Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη τις έντονες προκλήσεις του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα, το συνολικό ποσό ενός πιθανού νέου προγράμματος του ESM θα πρέπει να περιλαμβάνουν την καθιέρωση ενός ρυθμιστικού πακέτου 25 δισ.  ευρώ για τον τραπεζικό τομέα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν πιθανές ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης.

Περί τα 10 δισ. ευρώ θα διατεθούν άμεσα σε χωριστό λογαριασμό στο ESM.

Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης έχει επίγνωση ότι μια γρήγορη απόφαση για ένα νέο πρόγραμμα αποτελεί προϋπόθεση για να επιτρέψει στις τράπεζες να ξανανοίξουν, αποφεύγοντας έτσι την αύξηση του συνολικού ποσό χρηματοδότησης.
Η ΕΚΤ / SSM θα προβούν σε λεπτομερή αξιολόγηση μετά το καλοκαίρι.

Το συνολικό ρυθμιστικό πλαίσιο θα καλύψει πιθανές ελλείψεις κεφαλαίων μετά την ολοκληρωμένη αξιολόγηση.
Επίσης, υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Αυτό οφείλεται στη χαλάρωση των πολιτικών κατά τη διάρκεια των τελευταίων δώδεκα μηνών, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την πρόσφατη επιδείνωση του εγχώριου μακροοικονομικού και χρηματοπιστωτικού περιβάλλοντος.

Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ έχουν, καθ ‘όλη τη διάρκεια των τελευταίων ετών, προτείνει μια αξιόλογη σειρά μέτρων για τη βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας, οι οποίες έχουν εξομαλύνει την πορεία εξυπηρέτησης του χρέους στην Ελλάδα και με σημαντικά μειωμένο κόστος.

Στο πλαίσιο αυτό, στο πλαίσιο ενός ενδεχόμενου μελλοντικού προγράμματος με τον ESM, και σύμφωνα με το πνεύμα της δήλωσης του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012, το Eurogroup είναι έτοιμο να εξετάσει το ενδεχόμενο, εάν είναι απαραίτητο, να υπάρξουν πρόσθετα μέτρα με στόχο στη διασφάλιση ότι οι ακαθάριστες δανειακές ανάγκες είναι ακόμα σε βιώσιμο επίπεδο.

Αυτά τα μέτρα θα εξαρτηθούν από την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που θα συμφωνηθούν σε ένα πιθανό νέο πρόγραμμα και θα πρέπει να εξεταστούν μετά την πρώτη θετική ολοκλήρωση της επανεξέτασης.

Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης τονίζει ότι δεν μπορεί να γίνει ονομαστικό κούρεμα για το χρέος.

Οι ελληνικές αρχές επαναλαμβάνουν την κατηγορηματική δέσμευσή τους να τιμήσουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές τους πλήρως και εγκαίρως.

Υπό τον όρο ότι πληρούνται όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις που περιέχονται στο παρόν έγγραφο πληρούνται, το Eurogroup, ο ESM και το Συμβούλιο των Διοικητών της ΕΚΤ δύναται, σύμφωνα με το άρθρο 13.2 της Συνθήκης του ESM, να δώσουν εντολή στα αρμόδια όργανα να διαπραγματευτούν ένα νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα.

Για να βοηθήσει τη στήριξη της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας στην Ελλάδα (μέσα στα επόμενα 3-5 χρόνια), η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τις ελληνικές αρχές προκειμένου να διατεθούν έως και 35 δισ ευρώ (στο πλαίσιο των διαφόρων προγραμμάτων της ΕΕ) για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων και της οικονομικής δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Ως εξαιρετικό μέτρο και δεδομένης της μοναδικής κατάστασης στην Ελλάδα, η Επιτροπή θα προτείνει να αυξηθεί το επίπεδο της προ-χρηματοδότησης από 1 δισ ευρώ για να δοθεί άμεση ώθηση στις επενδύσεις».