Αμερικανικό Κολλέγιο: Μελέτη για νέο αναπτυξιακό μοντέλο με πρόταση για ανεξάρτητη Επιχειρησιακή Ομάδα Μεταρρυθμίσεων

Συστάσεις για τη βελτίωση της οικονομίας, αλλά και προτάσεις για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα παρουσίασε το Institute of Hellenic Growth and Prosperity του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος. Δίνει έμφαση σε παρεμβάσεις στους τομείς της Ψηφιακής Επανάστασης, της Δικαιοσύνης, της κατάρτισης, αλλά και της Εκπαίδευσης προτείνοντας σημαντικές μεταρρυθμίσεις των σχολικών προγραμμάτων στα δημοτικά, τα γυμνάσια και τα λύκεια και στη μετα-δευτεροβάθμια εκπαίδευση προκειμένου να αποκτήσουν οι φοιτητές τις απαραίτητες δεξιότητες.

Προτείνει επίσης στο πεδίο της εκτελεστικής εξουσίας τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης Ειδικής Επιχειρησιακής Ομάδας ή Ομάδας Οικονομικής Ανάπτυξης και Μεταρρύθμισης, για τον σκοπό της μεταβολής του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η Ελληνική Δημόσια Διοίκηση. Η έκθεση συντάχθηκε υπό την επιμέλεια του Καθηγητή Μιχάλη Ψαλιδόπουλου, Επικεφαλής Συμβούλου του Institute for Hellenic Growth and Prosperity του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος (ACG 150).

Έχει τίτλο: «Η ελληνική οικονομία: Κοιτάζοντας το παρελθόν και χαράσσοντας τον δρόμο προς το μέλλον» και επανεξετάζει –υπό το φως των οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων μεταξύ 2012 και 2022 εκθέσεις που κατατέθηκαν τα τελευταία δέκα χρόνια σχετικά με την οικονομία της Ελλάδας. Ταυτόχρονα, σε αυτή παρουσιάζονται και συστάσεις του IHGP για τη βελτίωση της οικονομίας, καθώς και προτάσεις για το εκπαιδευτικό σύστημα. Συνεργάτες της έρευνας, ο εταίρος του Ινστιτούτου Σπύρος Μπράνης και οι επικεφαλής των Κέντρων Αριστείας του Κολλεγίου Στέλλα Αποστολάκη, Γιώργος Κοκοσαλάκης, Θανάσης Κρυστάλης και Κωνσταντίνος Παπαδιάς.

Ο απολογισμός

Συγκεκριμένα, η μελέτη του IHGP επανεξετάζει τις εκθέσεις της McKinsey «Ελλάδα, Δέκα Χρόνια Μπροστά. Ορίζοντας το νέο μοντέλο ανάπτυξης και τη νέα στρατηγική της Ελλάδας», καθώς επίσης και την επικαιροποιημένη εκδοχή της το 2017, την έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη, «Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία» (2020), και το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελληνικής Κυβέρνησης Ελλάδα 2.0 (2021). Το IHGP παρουσιάζει τις δικές του συστάσεις για τη βελτίωση της οικονομίας και ορισμένες προτάσεις για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αυτές έχουν σχεδιαστεί ώστε να αντιμετωπίζουν τις αλλαγές στις νέες οικονομικές συνθήκες και τη ζήτηση της αγοράς.

Πιο συγκεκριμένα, η έκθεση του IHGP προσφέρει μία σύνοψη και ανάλυση, των συστάσεων που προωθήθηκαν από τις παραπάνω δεξαμενές σκέψης, επιτροπές, και διεθνείς οργανισμούς. Συμπληρωματικά, καταπιάνεται με την εξέλιξη των μακροοικονομικών δεικτών, ενώ, συζητά τις διαρθρωτικές αλλαγές στην ελληνική οικονομία και συμπεραίνει ότι η μερική εφαρμογή των συστάσεων της έκθεσης της McKinsey από το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος αποδείχθηκε μία σοφή επιλογή.

Κύρια Ευρήματα των Ερευνών

Το 2012, η Έκθεση της McKinsey πρότεινε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για την οικονομική παραγωγικότητα, την εξωστρέφεια, την τόνωση των επενδύσεων, καθώς και την ανάπτυξη της απασχόλησης για τα επόμενα δέκα έτη. Ωστόσο, κατά τα χρόνια που ακολούθησαν, τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας έκαναν αδύνατη την επίτευξη αυτών των στόχων.

Η Έκθεση της McKinsey, και η επικαιροποίησή της το 2017, προέβλεψαν με ακρίβεια τους τομείς της οικονομίας που ήταν έτοιμοι για ανάπτυξη και τις επακόλουθες οικονομικές εξελίξεις. Το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος εισήγαγε τους τομείς αυτούς, ως κλάδους σπουδών.

Το 2020, η έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη υποστήριξε τη μείωση της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία. Τέσσερα ζητήματα προσδιορίστηκαν ως σημαντικά: οι θεσμικές μεταβολές, η κοινωνική συνοχή, η βελτίωση των υποδομών και η λήψη μέτρων με στόχο την ενίσχυση συγκεκριμένων τομέων οικονομικής δραστηριότητας.

Τον Απρίλιο του 2021, η Ελληνική Κυβέρνηση δημοσίευσε το «Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Ελλάδα 2.0». Αυτό φιλοδοξεί να αλλάξει το ελληνικό μοντέλο ανάπτυξης και τους θεσμούς μέσω μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων με ιδιαίτερη έμφαση στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Το Σχέδιο στοχεύει να επιδράσει στην οικονομική δραστηριότητα και τις νοοτροπίες, φέρνοντας στο προσκήνιο την τεχνολογία και τους θεσμούς και προτείνει μεταρρυθμίσεις που συνδυάζουν την οικονομική αποδοτικότητα με την κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη. Το κεντρικό στοιχείο του Σχεδίου είναι η κινητοποίηση σημαντικών πόρων από τον ιδιωτικό τομέα με στόχο την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων για να επιτευχθούν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα.

Συστάσεις IHGP

Το IHGP παρουσιάζει τις δικές του συστάσεις για τη βελτίωση της οικονομίας και ορισμένες προτάσεις για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αυτές έχουν σχεδιαστεί ώστε να αντιμετωπίζουν τις αλλαγές στις νέες οικονομικές συνθήκες καθώς και τη ζήτηση της αγοράς. Το IHGP συμφωνεί ότι το Νέο Εθνικό Μοντέλο Ανάπτυξης για την Ελλάδα πρέπει να εστιάσει στον απαραίτητο μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας προς μία πλήρη εμπλοκή με την Ψηφιακή Επανάσταση, ενισχύοντας παράλληλα παραδοσιακούς βιομηχανικούς τομείς, ως εξής:

• στον τομέα της Ψηφιακής Επανάστασης με τη μορφή νεοφυών επιχειρήσεων, με τη στήριξη ιδιωτικού ή δημόσιου κεφαλαίου και με την ενθάρρυνση ή/και την επίσπευση μέσω κεφαλαίων και συνεργασιών που αντλούν από το εξαιρετικό ακαδημαϊκό/διανοητικό κεφάλαιο της Ελλάδας
• στον τομέα της εκτελεστικής εξουσίας με τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης Ειδικής Επιχειρησιακής Ομάδας ή Ομάδας Οικονομικής Ανάπτυξης και Μεταρρύθμισης, για τον σκοπό της μεταβολής του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η Ελληνική Δημόσια Διοίκηση
• στον τομέα της Δικαιοσύνης με την ολοκλήρωση και την εφαρμογή ενός ηλεκτρονικού προγράμματος δικαιοσύνης με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας για ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης
• στον τομέα της Κατάρτισης του Ανθρώπινου Δυναμικού σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Ψηφιακής Επανάστασης για την εργασία και τις εταιρείες
• τέλος, στον τομέα της Εκπαίδευσης με σημαντικές μεταρρυθμίσεις των σχολικών προγραμμάτων στα δημοτικά, τα γυμνάσια και τα λύκεια και στη μετα-δευτεροβάθμια εκπαίδευση προκειμένου να αποκτήσουν οι φοιτητές τις απαραίτητες δεξιότητες για την επακόλουθη δραστηριότητά τους στους τομείς της Ψηφιακής Επανάστασης.

Συμπληρωματικά, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δοθεί έμφαση στην ενδυνάμωση συγκεκριμένων τομέων της ελληνικής οικονομίας που έχουν σπουδαίες προοπτικές ανάπτυξης και διατηρούν συγκριτικά πλεονεκτήματα με δυνατότητα να αναβαθμίσουν τη θέση της Ελλάδας στον διεθνή ανταγωνισμό (Τουρισμός, Ενέργεια, Μεταφορές, Ευρυζωνική Διείσδυση και Μεταποίηση-Επεξεργασία Τροφίμων).

Τέλος, ανταποκρινόμενο τόσο στους τρέχοντες μακροοικονομικούς δείκτες, όσο και στο περιβάλλον που δημιουργήθηκε από τις προτάσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω, το IHGP συστήνει στο «ACG 150» να δημιουργήσει ένα νέο Κέντρο Αριστείας εστιάζοντας στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, την Τεχνητή Νοημοσύνη και την Πληροφορική, καθώς επίσης και να εμπλουτίσει την προσέγγιση του ιδιωτικού τομέα και του προγράμματος σπουδών, αναπτύσσοντας ένα δίκτυο «νεοφυούς επιχειρηματικότητας» σε συνεργασία με τις υπάρχουσες συμπράξεις του με τα Ερευνητικά Κέντρα «Δημόκριτος» και «Αθηνά».