Ακίνητα: Στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ όλες οι μεταβιβάσεις με μετρητά

Σαράντα δύο χιλιάδες μεταβιβάσεις ακινήτων που έγιναν από τον Μάρτιο του 2021 και εντεύθεν με μετρητά, θα περάσουν σύντομα από τον έλεγχο της εφορίας.

Στο πλαίσιο των διασταυρώσεων που ξεκινά άμεσα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), για φοροδιαφυγή και ξέπλυμα «μαύρου χρήματος», θα ελεγχθούν μεταβιβάσεις ακινήτων που αφορούν αγοραπωλησίες κατοικιών, οικοπέδων και επαγγελματικών ακινήτων από το 2021 και μετά, και έγιναν με ρευστό συνολικού ύψους 462 εκατ. ευρώ.

Θα ελεγχθούν αγοραστές και πωλητές ακινήτων με τους ελεγκτές να αναζητούν την προέλευση των μετρητών για την αγορά των ακινήτων και εφόσον προκύψουν σοβαρές ενδείξεις για αδήλωτα ή από παράνομες δραστηριότητες εισοδήματα θα προχωρούν ακόμα και σε άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών.

Η αρχή θα γίνει με τις αγοραπωλησίες ακινήτων μεγάλης αξίας. Οι ελεγκτές θα «ξεψαχνίσουν» τις φορολογικές δηλώσεις προκειμένου να έχουν πλήρη εικόνα για το οικονομικό προφίλ που εμφανίζουν στην Εφορία οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι με βάση τα εισοδήματα που δήλωσαν από μισθούς, επιχειρηματική δραστηριότητα, ενοίκια, πωλήσεις ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων, γονικές παροχές και δωρεών χρημάτων.

Σε περίπτωση που το τίμημα για την αγορά ακινήτου δεν δικαιολογείται από τα δηλωθέντα εισοδήματα η εφορία θα καλέσει τους φορολογούμενους να δώσουν εξηγήσεις για την προέλευση των χρημάτων και σε όσους δεν μπορέσουν να δικαιολογήσουν τα χρήματα θα υποχρεωθούν να καταβάλλουν έξτρα φόρο με συντελεστή 33% επί του «ακάλυπτου» ποσού που με βάση το νόμο θεωρείται αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας. Επιπρόσθετα ο φάκελος θα αποσταλεί για περαιτέρω έλεγχο στην Αρχή ξεπλύματος «μαύρου χρήματος».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY, το Μάρτιο του 2021 μια στις τέσσερις μεταβιβάσεις ακινήτων έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά. Συγκεκριμένα έχουν καταχωριστεί 42.613 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 462.493.710,3 ευρώ.

Επίσης έχουν καταχωριστεί επιπλέον 41.741 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε εν μέρει μόνο με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 2,98 δισ. ευρώ (το ποσό είναι το συνολικό για τις δηλώσεις αυτές, διότι δεν καταχωρείται διακριτά το ποσό που καταβάλλεται με μετρητά).

Παράλληλα, «τρέχουν» ήδη οι έλεγχοι σε 2.500 φακέλους παλαιών μεταβιβάσεων ακινήτων, κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών βάζοντας στο επίκεντρο, υποθέσεις του έτους 2017 για τις οποίες στις 31 Δεκεμβρίου 2023 λήγει η προθεσμία της Φορολογικής Διοίκησης να εκδώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου.

Οι υποθέσεις αυτές αφορούν κυρίως ακίνητα εκτός του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας τους, μη αποδοχή από τον φορολογούμενο της προεκτίμησης προσωρινής αξία της Δ.Ο.Υ., διαφορές δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης που υπερβαίνουν το 30% ή η αξία της προεκτίμησης είναι πάνω από 100.000 ευρώ.

Τέλος τα μετρητά

Για τον περιορισμό των συναλλαγών με «μαύρο χρήμα» στις μεταβιβάσεις ακινήτων, από την 1η Ιανουαρίου 2024 καταργούνται τα μετρητά και πλέον όλες οι αγοραπωλησίες θα γίνονται αποκλειστικά με ηλεκτρονικό χρήμα.
Στις εκκρεμείς υποθέσεις κληρονομιών ελέγχεται η απαλλαγή από το φόρο κληρονομιάς και συγκεκριμένα εάν η αξία του ακινήτου ήταν κάτω από το αφορολόγητο όριο.

Με βάση το ισχύον καθεστώς η απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 250.000 ευρώ για έγγαμο, η οποία προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος.

Επίσης χορηγείται απαλλαγή για οικόπεδο αξίας μέχρι 50.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 100.000 ευρώ για κάθε έγγαμο, προσαυξανόμενη κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα.