20 χρόνια Onex, Πάνος Ξενοκώστας: Ο επιχειρηματίες που πέτυχε το φαινομενικά ακατόρθωτο

Μία εκδήλωση γεμάτη φως για τα 20 χρόνια ιστορίας μιας εταιρείας, της Onex και ενός επιχειρηματία, του Πάνου Ξενοκώστα,  που κυνήγησε τα όνειρά του, επιτυγχάνοντας κάτι που φαινόταν ακατόρθωτο, πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Δευτέρας (25/11) στο Ιδρυμα Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος. Το μέρος που επιλέχτηκε είναι ο «Φάρος» το ψηλότερο σημείο του Ιδρύματος που φαίνεται από παντού, ένας φωτεινός σηματοδότης, όπως η πορεία του επιχειρηματία που πέρασε από πολλές καταιγίδες και θαλασσοταραχές, αλλά δεν έχασε τον προσανατολισμό της και παράδειγμα προς μίμηση.

Η εταιρεία Onex και ο βασικός συντελεστής της πραγματοποίησαν τα προηγούμενα χρόνια τη μεγαλύτερη αναγέννηση στην Ευρώπη μιας βαριάς και πολύ δύσκολης δραστηριότητας, αυτής των ναυπηγείων.

Είναι μάλιστα ο πρώτος όμιλος παγκοσμίως στον κλάδο αυτό, που εξασφάλισε χρηματοδότηση από το αμερικανικό Κογκρέσο 125 εκατ. (μέσω της κρατικής αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας), που χρηματοδοτεί επενδύσεις ανά τον κόσμο αλλά σε αναπτυσσόμενες χώρες και όχι σε χώρες μέλη της ΕΕ , όπως η Ελλάδα. Αλλά και αυτός ο σκόπελος ξεπεράστηκε με τη συμβολή υπουργών της ελληνικής κυβέρνησης και εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που κατανόησαν την αναγκαιότητα του επενδυτικού σχεδίου για την αναγέννηση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας.

Ο Πάνος Ξενοκώστας απόφοιτος της σχολής Ικάρων και έμπειρος μηχανικός της Πολεμικής Αεροπορίας αποχώρησε από την υπηρεσία για να πραγματοποιήσει το δικό του όνειρο στις επιχειρήσεις.

Προερχόμενος από μία οικογένεια χωρίς περιουσία, με αποταμιεύσεις 50.000 ευρώ – τα μόνα χρήματα που είχε συγκεντρώσει από τη δουλειά του – ξεκίνησε το 2004 με πέντε εργαζόμενους από το γκαράζ ενός φίλου. Σήμερα, στο τέλος του 2024, ο όμιλος του Πάνου Ξενοκώστα έχει 3.700 εργαζόμενους και σε λειτουργία δύο ναυπηγεία, τα οποία μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν «νεκροταφεία», όπως τα χαρακτήρισε ο Αδωνις Γεωργιάδης, υπουργος Υγείας αλλά πρώην υπουργός Ανάπτυξης ο οποίος ήταν παρών στην εκδήλωση της Onex ως ένας από τους βασικότερους συντελεστές στην αναγέννηση των ναυπηγείων στην Ελλάδα.

Ο Πάνος Ξενοκώστας έκανε μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην επιχειρηματική πορεία η οποία ξεκίνησε με ετήσια έσοδα περίπου 130.0000 ευρώ και το 2023 έκλεισε με 112 εκατ. ευρώ ενώ τα νούμερα συνεχίζουν να αυξάνονται με υψηλό ρυθμό (εφέτος αναμένει 168 εκατ. ευρώ και έπεται συνέχεια).

Όπως είπε, η αναγέννηση των ναυπηγείων της Σύρου αρχικά χρειάστηκε δύο χρόνια, επιλύοντας προβλήματα που φαίνονταν άλυτα ενώ πολλές φορές το σχέδιο έφθασε πολύ κοντά στο να τιναχθεί στον αέρα. Σημείωσε ότι έχουν τακτοποιηθεί οφειλές των προηγούμενων ιδιοκτητών ενώ έχουν πραγματοποιηθεί επενδύσεις οι οποίες θα φθάσουν τα επόμενα χρόνια τα 300 εκατ. ευρώ, διότι το «σχέδιο δεν σταματάει εδώ και δεν σταματάμε να κάνουμε όνειρα».

«Τίποτα δεν μας χαρίστηκε», δήλωσε και πρόσθεσε «αν και δεν γυρίζω να κοιτάξω πίσω μου, κάνοντας τον απολογισμό, έχει γίνει ένα τεράστιο έργο. Τα ναυπηγεία ήταν διαλυμένα, αλλά ακολουθήσαμε διαφορετικό δρόμο  κόντρα στις συστάσεις ανεξάρτητων συμβούλων, γιατί ξέραμε να δημιουργούμε start up εταιρείες, είτε αυτές είναι νεοφυείς, είτε αυτές είναι παλιές εγκαταστάσεις».

Το βασικό κίνητρο στην όλη προσπάθεια του επιχειρηματία ήταν ότι δεν μπορούσε να κατανοήσει ότι «η Νο1 χώρα παγκοσμίως της ναυτιλίας δεν είχε ναυπηγεία να υπηρετήσουν την ελληνική ναυτιλία».
Δεν παρέλειψε να πει, ότι στην αρχή δεν τον καλοδέχτηκαν, οι εκπρόσωποι των ναυπηγείων και ότι οι παλιοί συνδικαλιστές είναι υπεύθυνοι μαζί με κάποιους πολιτικούς για το ότι τα ναυπηγεία ήταν επί χρόνια διαλυμένα.

Ωστόσο, εξήρε την βούληση των υπόλοιπων εργαζομένων και της εκκλησίας, η οποία πρωτοστάτησε στην προσπάθεια εξυγίανσης. Παρών στην εκδήλωση ήταν και ο μητροπολίτης Σύρου, Δωρόθεος Β’ ο οποίος ως εκκλησία αφενός βοηθούσε τους απλήρωτους εργαζομένους, αφετέρου έπαιξε σημαντικό ρόλο, δεσμεύοντας τον Πάνο Ξενοκώστα σε αυτό που ξεκίνησε. «Μας υποστήριξε στη μετάβαση των ναυπηγείων, καθώς ήταν πρώτος άνθρωπος που συνάντησε και μου είπε ότι δεν θα κάνεις πίσω».

Ο κ. Ξενοκώστας μίλησε και για τους πολιτικούς. «Είχαμε την τύχη στη Σύρο τα δύο πρώτα χρόνια να έχουμε πολιτικούς που έδωσαν λύσεις». Αναφέρθηκε ονομαστικώς «στον Αλέκο Φλαμπουράρη και στον ναύαρχο Αποστολάκη, που μας στήριξαν», ενώ «το 2019 είχαμε την χαρά να έχουμε τον Αδωνι Γεωργιάδη. Είχαμε προβλήματα με τους πιστωτές, ειδικά στην Ελευσίνα. Μας βοήθησαν οι υπουργοί και ιδιαίτερα το αμερικανικό Κογκρέσο», δήλωσε.

Ευχαρίστησε τους Έλληνες εφοπλιστές, που αγκάλιασαν την προσπάθεια και έκανε αναφορά στον εφοπλιστή Πέτρο Παππά, ο οποίος ήταν παρών στην εκδήλωση και εμπιστεύτηκε το ναυπηγείο της Σύρου για εργασίες. Ηταν το πρώτο μεγάλο πλοίο που μπήκε στο ναυπηγείο μετά την εξυγίανση. Ο κ. Ξενοκώστας ευχαρίστησε την αμερικανική κυβέρνηση (δύο κυβερνήσεις μία του Τραμπ και μία του Μπάιντεν) λέγοντας ότι «δεν θα είχαμε φθάσει εδώ που είμαστε, εάν δεν υπήρχε η συμβολή τους». Και πλέον όπως είπε «η Ελλάδα είναι περήφανη και για τα ναυπηγεία και όχι μόνο για την ναυτιλία».

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε για τους γονείς του, που μπορεί να ήταν «φτωχοί» άνθρωποι αλλά «με αξίες και αρχές, τις οποίες κουβαλώ μέσα μου» ενώ για την οικογένειά του και τα παιδιά του είπε πως «αποτελούν πηγή έμπνευσης» και τον βοηθούν να «γίνει καλύτερος άνθρωπος».

Εστιάζοντας, «στο να γίνουμε καλύτεροι», εξέφρασε την ελπίδα «να γιγαντωθεί η εταιρική κοινωνική ευθύνη, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα γίνουμε καλύτεροι». Και κατέληξε λέγοντας ότι τελικά «η επιτυχία μας κάνει πιο ταπεινούς».

Ο κ. Ξενοκώστας αναφέρθηκε στο μέλλον, λέγοντας ότι τα νούμερα δεν λένε τίποτα αν δεν δούμε το μέλλον. Και μίλησε για την αξιοποίηση 650 στρεμμάτων για logistics καθώς και για την μετατροπή των τεχνικών σχολών σε ακαδημίες. Ανέφερε ότι ο νέος υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος αγκάλιασε το όραμα για συνέχιση των επενδύσεων σε ενέργεια, logistics και νέες τεχνολογίες και πως είναι σε συζητήσεις και με την υπουργό Εργασίας, Νίκη Κεραμέως  για αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, λέγοντας «ότι φέρνουμε στην Ελλάδα είναι αποτέλεσμα του διεθνούς ανταγωνισμού».

Περισσότερο παραστατικός ο υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης, θυμήθηκε αρκετά περιστατικά.

Ενα από αυτά ήταν όταν ένας μεγάλος Ελληνας εφοπλιστής του ζήτησε να δει το σχέδιο εξυγίανσης των ναυπηγείων. «Οταν το είδε με πήρε τηλέφωνο και με ρώτησε έχεις βάλει κανά ζακετάκι στον Ξενοκώστα;», εξηγώντας ότι τον ρώτησε αυτό «για να μην κρυώσει και τον χάσεις. Γιατί τέτοιο πράγμα δεν μπορεί να γίνει!»
Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι δεν έχει υπάρξει δυσκολότερο εγχείρημα στην καριέρα του.

«Νόμιζα ότι το δυσκολότερο ήταν το Ελληνικό αλλά όχι, δεν έχω κάνει κάτι δυσκολότερο από τα ναυπηγεία», προσθέτοντας ότι η περίπτωση των ναυπηγείων είναι από αυτές που και «ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε καλό στην Ελλάδα», αλλά δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη λέγοντας ότι «γενικά ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε ζημιά στην Ελλάδα».

Το δεύτερο περιστατικό ήταν την βραδιά που υπέγραψε ο πρώην ιδιοκτήτης των ναυπηγείων Σύρου και Ελευσίνας Νίκος Ταβουλάρης ο οποίος είχε συσσωρεύσει χρέη, αλλά δεν υπέγραφε και χωρίς την υπογραφή του το σχέδιο αναδιάρθρωσης και εξυγίανσης των ναυπηγείων, δεν θα μπορούσε να προχωρήσει.

Ο Αδωνις Γεωργιάδης αναφέρθηκε στο βράδυ της υπογραφής επισημαίνοντας ότι ήταν η πιο δύσκολη βραδιά της ζωής του διότι έφθασε πολύ κοντά στο εγκεφαλικό. «Τελικά ο μακαρίτης» υπέγραψε, είπε με ανακούφιση στο διψασμένο για ιστορίες ακροατήριο.

Ο σημερινός υπουργός ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος ανακοίνωσε στο πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής του Κυριάκου Μητσοτάκη, για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, στο επίκεντρο είναι η γαλάζια οικονομία. Και δεσμεύτηκε ότι  θα αλλάξει η νομοθεσία και ο κλάδος της γαλάζιας οικονομίας θα ενταχθεί στις στρατηγικές επενδύσεις της Ελλάδος για χρηματοδότηση εκτός από το Ταμείο Ανάπτυξης και από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, ΕΣΠΑ και από άλλες πηγές που μπορούμε να εξασφαλίσουμε.

Χρήστος Ιωάννου
[email protected]